Quốc văn trích diễm/61
61. — CUỘC CÔNG-DANH
Cuộc công-danh không không có có,
Có rằng không, không có cũng ừ.
Nào ai hay trời đất những bao giờ,
Mà đã chắc non sông là mấy tuổi?
Hồn hồn nhất đại khối,
渾 渾 一 大 塊
Diểu diểu như nghĩ quần 1.
渺 渺 如 蟻 羣
Lọt lòng ra ai cũng có quân thân,
Mang lấy nợ lẽ lần khân không trả.
Cuộc kim cổ bày thôi lại xóa 2,
Cái râu mày nào biết dại hay khôn.
Trăm năm cũng một tiếng đồn!
CHÚ THÍCH. — 1. Nghĩa là: trời đất ví như một khối lớn, người ta nhỏ như một đàn kiến. — 2. Cuộc Kim cổ: cuộc đời nay đời xưa; ý nói cuộc đời thay đổi.
CÂU HỎI. — I. Ý tưởng — 1. Đại-ý bài này thế nào?
Cái quan-niệm của tác-giả về chữ công-danh thế nào? So sánh cái quan-niệm ấy với cái quan-niệm của cụ Thượng-Trứ.
3. Tác-giả lấy những lẽ gì mà cho cuộc công-danh là một sự không có bằng cứ, là một tiếng đồn.
II. Lời văn. — Nghĩa hai câu 1, 2. Văn hai câu ấy có giọng gì? — Ý hai câu 3, 4. — Nghĩa những chữ: quân thân. — Lần-khân là thế nào? — Bày thôi lại xóa: đây tác-giả ví cuộc đời như cuộc gì? Sao vậy? — Cái râu mày: nghĩa đen, nghĩa bóng.