Lại một khi Phùng-công đem bạn lên chơi hồ Tây, cũng gặp Tiên-chúa, xướng họa liên ngâm với nhau. Về sau Tiên-chúa hiển thánh ở đèo Ngang phố Cát, tỉnh Thanh-hóa, hiện ra làm con gái đẹp bán nước những kẻ đùa bỡn chết hại rất nhiều. Triều-đình nghi là yêu quái, sai thầy phù-thủy và Trịnh hoàng-thúc đem quân đi tiễu. Quan quân bắn vào trong núi, tan phá đền đài. Được vài tháng, dân xứ ấy dịch tễ, lập đàn cầu khấn, thì mới biết là Tiên-chúa hiển thánh tâu lên triều-đình, vua sai sửa sang lại đền miếu, phong làm Mã-vàng công chúa. Sau lại có công giúp nước phá giặc Mán, được phong làm Chế-thắng bảo hòa-diệu đại vương, lập đền trên núi Sùng-sơn đến giờ vẫn còn, anh linh.
CHƯƠNG THỨ VII
Các vi tiên tích46. — Từ-Thức
Từ Thức người ỏ Hóa châu (Thanh-hóa). Trong thời Quang thái, đời vua Thánh-tôn nhà Trần, nhân có chân ấm-sinh, được làm Tri-huyện Tiên-du (Bắc-ninh). Cạnh huyện có ngọn chùa to, trong chùa có một cây mẫu-đơn, mỗi khi mùa xuân hoa nở khách bốn phương đến chùa xem hoa đông như hội nhân thế gọi là hội xem hoa
Tháng hai năm Đinh-tị (1396), chính giữa hom hội, có một cô ả nhan sắc mĩ miều, mới độ 15, 16 tuổi, son phấn điểm nhạt, mặt mũi tươi dòn. Đến xem hoa, nhỡ tay vịn gẫy mất một cành, bị nhà chùa bắt giữ lại. Từ-Thức xẩy đi qua trông thấy, hỏi cơn cớ đầu đuôi, rồi cổi áo cẩm-bào chuộc cho ả ấy đi.
Từ bấy giờ ai cũng khen là quan huyện nhân đức, nhưng chỉ vì tính hay uống rượu ngâm thơ, tờ bồi việc quan bỏ đọng cả lại, lắm phen bị quan trên quở mắng.
Từ-Thức than rằng:
— Ta không thể nào vì vài đấu thóc lương mà buộc mình vào trong đám danh lợi được mãi, thôi thì một mái chèo bơi về tìm nơi nước biếc non xanh, cho thỏa chí ta còn hơn.
