mình được cùng trời đất muôn vật làm nhất thể.
明 明 德 者 立 其 天 地 萬 物 一 體 之 體 也 親 民 者 達 其 天 地 萬 物 一 體 之 用 也,
(Đại Học Vấn. Dương Minh Toàn Tập tục biên.) Một đàng chỉ về thể, một đàng chỉ về dụng của một con tâm duy nhất. Cho nên « minh minh đức » tất phải ở chỗ « thân dân », mà « thân dân » là để minh cái minh đức vậy.
故 明 明 德 必 在 於 親 民, 而 親 民 乃 所 以 明 其 明 德 也,
(Đại Học Vấn.)
Giải nghĩa chữ « thân » như thế Vương Dương Minh đứng về phía « tâm » mà nói. Thân dân tức là sửa mình, làm cho sáng cái đức sáng của mình mà tìm đường thân yêu gần gũi dân. Như thế tức là cứ ở cái tâm của ta. Còn nếu theo Tống nho, nói « tân dân » tức là cứ ở ngoài tâm của ta, lấy dân làm đối tượng. Tống nho chỉ
422
