Trang:Vuong Duong Minh.pdf/420

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

Chữ thân tức là nhân. Trong kinh Thơ phần « Nghiêu điển » có câu: « Khắc minh tuấn đức, dĩ thân cửu tộc — Cửu tộc ký mục, bình chương bách tính — Bách tính chiêu minh, hiệp hòa vạn bang. »

克 明 峻 德 以 親 九 族, 九 族 旣 睦 平 章 百 性, 百 性 昭 明, 協 和 萬 邦

« Khắc minh tuấn đức » tức là « minh minh đức » Từ câu « dĩ thân cữu tộc » tới « bình chương » tới « hiệp hòa » đều nghĩa là « thân dân ». Khổng tử nói: « Tu kỷ dĩ an bách tính ». « Tu kỷ » là « minh minh đức ». Còn « an bách tính » là « thân dân »— Nói « thân dân » tiện thị gồm ý nghĩa nuôi dạy — Nói « tân dân » là sai.

Cái nghĩa « minh minh đức thân dân » của sách Đại Học phải hiểu như thế nầy « Minh minh đức » là lập cái thể của tâm mình, cho mình được cùng trời đất muôn vật làm nhất thể. Còn « thân dân » là đạt cái dụng của tâm mình, cho

421