Trang:Viet Nam Su Luoc 1.djvu/88

Trang này đã được phê chuẩn.
76 — VIỆT - NAM SỬ - LƯỢC
 

nó trói-buộc mình ở trần gian này. Ra được ngoài Luân-hồi thì lên đến cõi nát-bàn (nirvana) tức là thành Phật, bất sinh bất tuyệt (xem sách Phật-giáo và sách Phật-lục của tác-giả).

Nguyên đạo Phật 佛 là do ở đạo Bà-la-môn (Brahmane) mà ra, nhưng tông-chỉ đạo Phật không giống đạo Bà-la-môn cho nên hai đạo chống nhau mãi, thành ra đến ba bốn trăm năm sau, khi đức Thích-ca mất rồi, đạo Phật mới phát-đạt ra ở Ấn-độ.

Đạo Phật sang nước Tàu kể từ nhà Tây-Hán. Đời vua Hán vũ-đế 漢 武 帝 (140 - 86) quân nhà Hán đi đánh Hung-nô 匈 奴 đã lấy được tượng Kim-nhân và biết rằng người Hung-nô có thói đốt hương thờ Phật[1]. Đời vua Ai-đế 哀 帝 năm Nguyên-thọ nguyên-niên, là lịch tây năm thứ 2, vua nhà Hán sai Tần cảnh Hiến 秦 景 憲 sang sứ rợ Nhục-chi 肉 氏 có học khẩu-truyền được kinh nhà Phật.

Đến đời vua Minh-đế nhà Đông-Hán, có Ban Siêu 班 超 đi sứ các nước ở Tây-vực 西 棫 biết đạo Phật thịnh-hành ở phương Tây. Vua bèn sai Thái Am 蔡 愔 đi sang Thiên-trúc 天 竺 lấy được 42 chương kinh và rước thầy tăng về dạy đạo Phật. Bấy giờ nhân có con bạch-mã đem kinh về, cho nên nhà vua mới lập chùa Bạch-mã để thờ Phật ở đất Lạc-dương 洛 陽.

Từ đó đạo Phật cứ dần dần truyền-bá ra khắc nước Tàu, nhưng chỉ có người Ấn-độ sang dạy đạo Phật mà thôi, mãi đến đời Tam-quốc mới có người Tàu đi làm thầy tăng. Về sau người Tàu sang Ấn-độ lấy kinh đem về giảng dạy cũng nhiều.

Đời vua An-đế nhà Đông-Tấn (402) đất Trường-an 長 安 có ông Pháp Hiển 法 顯 đi chơi hằng 30 nước ở xứ Ấn-độ, qua đảo Tích-lan (Ceylan) rồi theo đường hải đạo về Tàu, đem kinh nhà Phật dịch ra chữ Tàu và làm sách Phật-quốc-ký 佛 國 記.

  1. Tục-lệ đốt hương mà thờ-cúng khởi đầu từ đó.