Xem công-việc của Hồ quí Ly làm thì không phải là một người tầm-thường, nhưng tiếc thay một người có tài kinh-tế như thế, mà giả sử cứ giúp nhà Trần cho có thỉ-chung, thì dẫu giặc Minh có thế mạnh đến đâu đi nữa, cũng chưa hầu dễ đã cướp được nước Nam, mà mình lại được cái tiếng thơm để lại nghìn thu. Nhưng vì cái lòng tham xui-khiến, hễ đã có thế-lực là sinh ra bụng muốn tranh quyền cướp nước. Bởi thế Hồ quí Ly mới làm sự thoán-đoạt, và nhà Minh mới có cái cớ mà sang đánh lấy nước An-nam. Cũng vì cái cớ ấy, cho nên lòng người mới bỏ họ Hồ mà theo giặc, để đến nỗi cha con họ Hồ thua chạy, bị bắt, phải đem thân đi chịu nhục ở đất nước người!
Nhưng đấy là cái tội làm hại riêng cho một họ Hồ mà thôi, còn cái tội làm mất nước Nam, thì ai gánh-vác cho Quí Ly? May mà sau có một tay đại anh-hùng là vua Lê Thái-tổ hết sức ra tay trong hơn mười năm trời, cứu-vớt được người mình ra khỏi tay quân Tàu, chứ không thì cái khổ làm nô-lệ nước Tàu lại biết mấy mươi đời nữa mới giải-thoát được.
Hồ-Triều Thế-Phổ 胡 朝 世 譜
| 1. Hồ quí Ly | |||||||||||||||||||||||||||||||
| 胡 季 犛 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Hồ nguyên Trừng | 2. Hồ Hán Thương | ||||||||||||||||||||||||||||||
| 胡 元 澄 | 胡 漢 蒼 | ||||||||||||||||||||||||||||||
