Trang:Viet Nam Su Luoc, Quyen 2, 1928.pdf/41

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 37 —

Chúa Sãi tiếp sứ nhưng không chịu nộp thuế. Trịnh Tráng lại sai sứ mang sắc vua Lê vào dụ chúa Sãi cho con ra chầu, và lấy 30 con voi cùng 30 chiếc thuyền để đưa đi cống nhà Minh. Chúa Sãi cũng không chịu.

Trịnh-Tráng thấy vậy, bèn quyết ý đánh họ Nguyễn, sai Nguyễn-Khải 阮 啟 và Nguyễn danh-Thế 阮 名 世 đem 5.000 quân đi làm tiên-phong vào đóng ở xã Hà-trung 河 中, (tục gọi là Cầu-doanh) rồi đem đại binh, rước vua Lê đi đánh mặt Nam.

Chúa Sãi sai cháu là Nguyễn-phúc-Vệ 阮 福 衞 làm tiết-chế cùng với Nguyễn-hữu-Dật đem binh mã ra giữ các nơi hiểm yếu. Quân họ Trịnh đến đánh, chết hại rất nhiều. Bọn Nguyễn-hữu-Dật lại đặt ra một kế khiến cho quân Trịnh phải rút về, sai người đi nói phao ra rằng ở ngoài Bắc có Trịnh-Gia 鄭 嘉 và Trịnh-Nhạc 鄭 岳 sắp làm loạn.

Trịnh-Tráng nghe tin ấy trong bụng sinh nghi, không biết thực hư thế nào, bèn rước vua và rút quân về Bắc.

5. Đánh nhau lần thứ hai. — Năm canh-ngọ (1630) chúa Sãi nghe lời Đào-duy-Từ, sai người đem sắc dụ ra trả vua Lê, rồi sai tướng đánh lấy phía nam ngạn sông Linh-giang để chống với quân họ Trịnh. Đến năm quí-dậu (1633) nhân khi chúa Sãi có người con thứ ba tên là Ánh 渶, trấn-thủ ở đất Quảng-nam, có ý muốn tranh quyền, bèn sai người đưa thư ra Thăng-long xin chúa Trịnh đem quân vào đánh, bắn súng làm hiệu, thì sẽ làm nội ứng. Ánh lại xin chúa Sãi cho ra trấn-thủ đất Quảng-bình để cho tiện làm mưu gian, nhưng chúa Sãi có lòng ngờ, không cho.

Khi Trịnh-Tráng được cái thư của ngươi Ánh gửi ra, liền đem đại-binh vào đóng ở cửa Nhật-lệ 日 麗 (cửa Đồng-hới).

Chúa Nguyễn sai Nguyễn-văn-Thắng 阮 雲 勝 và Nguyễn-hữu-Dật 阮 有 鎰 đem quân ra chống giữ.

Quân họ Trịnh đến đợi hơn 10 ngày, không thấy tin tức gì của ngươi Ánh, bèn lui quân ra để chờ.

Quân lính đợi lâu thành ra lười biếng, quân họ Nguyễn mới xuất kỳ bất ý, đổ ra đánh đuổi.

Trịnh-Tráng thấy sự không thành, rút quân về.