Trang:Việt thi.pdf/16

---

---

VIỆT THI

---

ấc, ực	$\scriptstyle {\left\{{\begin{matrix}\ \\\ \end{matrix}}\right.}$	Trên chín bệ, mặt trời gang tấc,
		Chữ xuân riêng sớm chực trưa chầu.

ạm, ợm	$\scriptstyle {\left\{{\begin{matrix}\ \\\ \end{matrix}}\right.}$	Miếng cao-lương phong-lưu nhưng lợm
		Mùi hoắc-lê thanh-đạm mà ngon.

ặn, ẩn	$\scriptstyle {\left\{{\begin{matrix}\ \\\ \end{matrix}}\right.}$	Chìm đáy nước, cá lừ-đừ lặn,
		Lửng da trời, nhạn ngẩn-ngơ sa.

óng, úng	$\scriptstyle {\left\{{\begin{matrix}\ \\\ \end{matrix}}\right.}$	Áng đào-kiểm đâm bông não chúng,
		Khóe thu-ba, dợn sóng khuynh-thành.

ật, ắt	$\scriptstyle {\left\{{\begin{matrix}\ \\\ \end{matrix}}\right.}$	Kia điểu thú là loài vạn vật,
		Dẫu vô tri cũng bắt đèo-bòng.

ật, ứt	$\scriptstyle {\left\{{\begin{matrix}\ \\\ \end{matrix}}\right.}$	Thà mượn thú tiêu-dao cửa Phật,
		Mối thất tình quyết dứt cho xong.

út, uốt	$\scriptstyle {\left\{{\begin{matrix}\ \\\ \end{matrix}}\right.}$	Vẻ vưu-vật trăm chiều chải chuốt,
		Lòng quân-vương chi-chút trên tay.

Mấy điều nên nhớ. — Những điều hệ-trọng nên nhớ trong sự gieo vần quốc-ngữ, là bốn điều sau này:

1. —Trong sự gieo vần quốc-ngữ, có ba âm: a, ă â ghép với một phụ-âm c, m, n, p, t thành một âm ghép, như: ac, ăc, âc, — am, ăm, âm — an, ăn, ân — ap, ăp, âp, — at, ăt, ât, những vần ghép ấy chỉ thông được với nhau khi có cùng một phụ-âm đứng trên. Thí-dụ như: Bát thông được với bắt hay bất, mà không thông được với cắt hay cất, mắt hay mất; — lam thông được với lăm hay lâm, mà không thông được với băm hay bâm, trăm hay trâm; — quan thông được với quăn hay quân, mà không thông được với chăn hay chân, nhăn hay nhân v. v... Đó là cách hiệp vận do âm-điệu điều-hòa mà thành lệ.

2. — Khi có vần ghép bằng hai hay ba chữ nguyên-âm với một phụ-âm đứng cuối, như: iên, uyên, uân,

19