Trang:Van de giao duc - Cong dung va gia tri cua van chuong.pdf/30

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 28 —

thì tôi xin cử những câu văn hay của người đời xưa, có câu văn nào hay mà không phải những tay người có khí viết ra không? Chúng ta đọc đến câu hay, vẫn ai cũng biết là văn hay, nhưng mà không nghĩ tới những người làm câu văn hay đó là có khí, đó thật là một điều đáng tiếc, tôi thường được nghe bài « hàn-nho phong vị phú » có câu rằng:

Bóng trăng rọi trứng gà bên vách thằng bé tri trô.
Hạt mưa xói hang chuột đầu thềm, con mèo lấp ló.

Miêu tả tình cảnh của nhà học trò đói, e thợ vẽ giỏi không vẽ bằng, nếu chỉ xem văn mà phê bình bằng văn, chắc ai cũng thừa nhận là rất hay, bởi vì miêu tả cái nhà rột, mà mượn tới bóng trăng, miêu tả cái tình hình trong nhà không gạo thóc, mà mượn tới mèo với chuột, văn tứ đã tinh tế nhập điệu, mà lời lẽ lại cứng cát vững vàng, bảo là văn hay, chắc phải muôn người công nhận, mà người làm ra câu văn ấy là ai?

Chính là cụ Nguyễn-công-Trứ, cụ đánh đông