Trang:Van de giao duc - Cong dung va gia tri cua van chuong.pdf/22

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 20 —

Phấn cốt toái thân đô bất tích.
Chỉ lưu thanh bạch tại nhân dan,

Dịch ý: Thịt nát xương tan thây kệ kiếp,
Cốt lòng chong trắng để trên đời.

Rồi sau ông Vu làm một người đại công danh, đại khí tiết ở đời Minh, vì tận trung với nước mà chịu lây tử hình. Xem các việc sử Tàu như trên kia nói, thì văn chương xem được người há phải nói bướng đâu. Lại như người nước ta, ông Trương-quân ở đời Lê-mạt, triều Tây-sơn giệt Lê, ông là con cháu công thần nhà Lê, nên không chịu thờ Tây-sơn trót đời người không lấy vợ, không đi thi. Tây-sơn hết sức lung lạc ông, mà ông không chịu, nhưng khi ông còn bé, đã có câu thơ vịnh hòn núi voi rằng:

« Trời sinh ra đó không ai quản
« Đất mọc lên đây có đá rèo,

Xem câu thơ ấy thì khí phách biết chừng nào, thật là một bức truyền thần của một nhà dật sĩ. Lại như đức Lê Thánh-Tôn, là một vị anh hùng ở trong xứ ta, mà khi