Đoạn rồi tôi cũng kể cả cái việc nhân-duyên Quân-Thiến cho Tĩnh-Am nghe.
Tĩnh-Am giật mình, rồi mừng vỗ tay mà nói rằng: — À, hay lắm, phải lắm, người này giỏi thật:
Tình si đền trả cho anh,
Đã tròn duyên chị lại lành duyên em.
Chót đưa nhau đến cầu Lam,
Đá xanh mây biếc thì đem vá trời.
Người ta tính-cách cho bác như thế, thật là hết lòng, bác đừng nên phụ cái khổ-tâm của người ta thì mới phải.
Rồi lại vỗ vai tôi mà nói đùa rằng; — Sướng nhỉ, xin uống mừng bác một cốc rượu đã.
Tôi nói rằng: — Ô hay bác say rồi! làm gì mà đã rối-rít như thế? Cái việc ấy tôi có bằng lòng chút nào đâu. Cùng phường đồng-bệnh, mà sao bác không biết thương nhau làm vậy, bác thử nghĩ xem tôi còn sung-sướng gì nữa!
Tĩnh-Am nghe nói ngẩn người ra, đặt cốc rượu mà nói rằng: — Khốn-nạn, bác phải biết, anh em mình cũng một phái chung tình cả, có phải tôi không lượng bụng cho bác đâu. Nhưng tôi hỏi bác: vì tình mà sinh ra cái giận, vì giận lại sinh ra lắm cái tình, phỏng cơ-duyên như thế, bác định tính ra làm sao?
Tằm xuân chết ruột, rút mối tơ đền chủ không xong; phượng non bay truyền, nghe khúc hát cầu-hoàng cũng thú, thì còn ngại gì, mà phải nghĩ khó-khăn làm vậy. Vả lại cái người này, thật là người đa-tình, mà lại khéo dùng cái chữ tình, huống chi cái tình là kết-hợp ở cái tinh-thần, chứ không phải kết-hợp ở hình-thể, nếu bác đã có bụng với người ta, thì bụng bác chưa chết, tức là cái tình chưa chết. Và tôi nói cho bác nghĩ lại, cái tình-duyên của mình đã vậy, còn sự-nghiệp của mình thì sao?
Việc nhà việc nước cuộc mây mưa,
Gánh nợ tang bồng đã trả chưa?
Lương-phủ thơ ngâm vừa hết khúc,
Non sông chờ đợi những bao giờ?
Trời đã sinh ra một người tài, cũng muốn để dùng về việc đời, chứ có để dùng về việc tình đâu, mà sao bác lầm thế?
