Thân-thế và trứ-tác
của Ngô-tử
(Sinh về thế-kỷ thứ 4 trước Gia-Tô)
Ngô-tử tên là Khởi, người nước Vệ đời Chiến-quốc, từng có học thầy Tăng-tử. Ban đầu làm quan nước Lỗ, nghe Văn-hầu nước Ngụy là vị chúa hiền, bèn tìm đến theo. Văn-hầu dùng làm tướng, sai sang đánh Tần, hạ được 5 thành. Về sau bị tướng quốc nước Ngụy là Công-Thúc ghen ghét, đặt lời nói gièm, Khởi phải chạy sang Sở. Sở dùng khởi làm tướng-quốc, đàng nam dẹp được đất Bách Việt, đàng Bắc lùi được quân Tam Tấn, đàng Tây đánh được nước Tần, chư hầu đều phải sợ nước Sở mạnh. Khởi làm tướng võ thì cùng với lính tráng vào hạng thấp nhất, chung ăn chung mặc, nằm không trải chiếu, đi không cưỡi ngựa thân bọc lương khô đem theo, cùng với lính tráng chia cam khổ; làm tướng văn thì sáng phép tỏ lệnh, bỏ những chức quan không cần thiết, bãi những viên quan đại-phu có họ hàng với chúa Sở nhưng mà đã xa, lấy tiền lương ấy để nuôi những binh lính chiến đấu, chỉ cốt ở sự cường binh, phá những lời nói hợp tung liên hoành của bọn du thuyết. Lý Khắc khen
