Trang:To thong cao toan quoc cua Phan Boi Chau.pdf/7

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 5 —

Cái hoàn-cảnh của tôi bây giờ tuy khác trước, mà tấm lòng ái-quốc của tôi thời trước sau cũng như một; cái chủ-nghĩa pháp-việt đề-huề là cái chủ-nghĩa tôi đề-xướng tự 10 năm nay, chứ không phải về đây vì được khỏi chết mà đề-xướng; tôi định đề-huề là đề-huề với cái Chánh-phủ khai-hóa cho dân Việt-nam, chớ không đề-huề với cái Chánh-phủ áp ức dân Việt-nam. Nhưng vì xa tổ-quốc lâu ngày, tôi bây giờ cần phải có thì giờ quan-sát rồi sẽ hành-động; nếu tôi quan-sát mà có thể làm được thì tôi sẻ thi-hành cái chủ-nghĩa của tôi; khi ấy tôi cũng hết lòng trông cậy anh em chị em đồng-bào ta tán-thành và giúp đỡ cho tôi được thành hiệu quả.

Tôi lại xin có một lời kính trình với Chánh-phủ bảo-hộ rằng: tôi lâu nay đã đành bỏ cái chủ-nghĩa phản-kháng mà xướng cái chủ-nghĩa đề-huề, thì tâm sự tôi thế nào Chánh-phủ cũng đã biết; nếu Chánh-phủ định áp chế dân Việt-nam thì tưởng nên lấy thế lực của Chánh-phủ mà thi-hành đi, không cần lợi dụng cái chánh-sách đề-huề của tôi làm gì; nếu Chánh-phủ nghĩ rằng pháp-việt đề-huề là có lợi ích cho dân hai nước, thì xin Chánh-phủ thi-hành cái lối đề-huề thật, cho dân-tộc Việt-nam dễ theo và tôi dễ theo, mà đến khi tôi hành động về chủ nghĩa ấy cho khỏi mang tiếng người ta trách là tôi bị lừa, và Chánh-phủ đánh lừa dân Việt-nam.

Tôi lại xin quốc-dân ta, nếu ai có đều gì ích lợi cho sự quan sát của tôi thời xin chỉ bảo cho tôi biết.

Tôi lại trông Chánh-phủ nếu nhận cho cái nghĩa đề-huề là phải, thì nên thi-hành sự đề-huề thật cho tôi được trông thấy.

Ấy là chánh-phủ và quốc dân có ơn tác-thành cho tôi càng hơn là cái ơn lấy công-lý mà tha tôi khỏi chết và yêu cầu cho tôi được tha vậy.

Huế, ngày mồng 10 tháng giêng năm 1926
PHAN-BỘI-CHÂU