LỜI TÁN VỀ TRUYỆN TƯ-MÃ-THIÊN[1]
Từ xưa làm ra chữ-nghĩa, liền có chức quan chép sử. Sách vở của họ nhiều lắm. Đến họ Khổng sắp lại: Trên từ Đường Nghiêu, dưới tới Tần Mục-công. Trước đời Đường, Ngu, tuy có sách để lại, song lời lẽ hoang-đường. Cho nên về chuyện các vua Hoàng-Đế, Chuyên-Húc, không thể xét rõ được. Sau đó thày Khổng lại nhân sử nước Lỗ, mà làm Xuân-Thu; Tả-Khâu-Minh thì bàn, nhặt các việc để phụ vào làm truyện. Lại sắp những chỗ khác hay giống nhau mà viết ra Quốc-Ngữ. Lại có sách Thế-Bản, chép dòng dõi các
- ▲ Dịch nguyên-văn của Ban-Cố sử-thần đời Hậu Hán.
393
