Trang:Su Ky Tu Ma Thien 1944.pdf/30

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

Lại xem Xuân Thu và Quốc-Ngữ, nói về đức cùng họ năm đời-Đế, kể đã rõ lắm. Mà không xét kỹ chi nữa, những dấu vết xưa, ta được trông thấy đều là có thật... Sách Thượng Thư đành thiếu không có, nhưng các chuyện sót lại thường thường chép ở các sách khác... Trừ kẻ ham học, chịu nghĩ, hiểu ngầm ý ấy, cố-nhiên là khó lòng mà nói được với bọn nông thấy, ít nghe... Vậy tôi lựa sắp những lời đáng tin nhất về chuyện ấy, chép làm đoạn đầu mục Bản-Kỷ.

Lời bình của Lâm Tây Trọng

Đây là bài thứ nhất, mở đầu cho bộ Sử-Ký. Ông Long-Môn muốn lấy năm đời Đế đứng đầu mục Bản-kỷ (Mục chép chuyện các vua chúa) Nhưng vì Phu-tử (danh-từ người sau dùng để gọi tôn thày Khổng) dọn Thượng-Thư, ngắt từ Đường, Ngu trở xuống, nên trước Nghiêu, Thuấn không sao xét được, đành lẽ phải lựa chọn ở sách vở của Trăm-Nhà (Các nhà hiền-triết ngoài phái nhà Nho). Phiền nỗi sách vở của Trăm-Nhà, phần nhiều chép chuyện thần quái. Dù có thuật lại lời thày Khổng nói về đức cùng họ

28