Trang:Quoc van trich diem 1930.pdf/170

Trang này cần phải được hiệu đính.
150
VĂN-SÁCH

Huống chi: Kinh sử lầu thông, anh đồ chi tài học, đã sẵn tay kinh tế; tuy có dài lưng tốn vải, bấy giờ đã đai vàng áo gấm chi bảnh-bao.

Tài năng rất mực, anh đồ chi duyên-phận, gặp được lúc long vân; tuy có ăn no lại nằm, bấy giờ đã cơm chúa võng đào chi chễnh-chện.

Gương trời vằng-vặc, sáng soi nhà vàng gác tía chi linh-lung;

Lộc nước miên-miên, súc tích gấm cuốn vàng cân chi ban cấp.

Như thế thì: Chồng quan sang, vợ hầu đẹp, ai chẳng khen nhất thế chi thần tiên; danh phận cả, bổng lộc nhiều, thế mới thỏa tam sinh chi hương hỏa. Khởi vô sở thủ ư anh đồ tai?

Vậy nên: Yếm trắng nước hồ, vã đi vã lại 11, chỉ mong anh nho-sĩ chi yêu đương. Miệng ong lưỡi én, uốn ngược uốn xuôi, cũng mặc giọng thế-gian chi mai-mỉa.

Em nay: Tuổi mới trăng tròn, tiết vừa hoa nở; vâng lời sách hỏi, giãi hết niềm đơn. Em cẩn thưa.

Lê-quí-Đôn (?)

CHÚ THÍCH. — 1. Nghĩa là: Nay xét. — 2. Nghĩa là từng thấy muôn nghìn con gái chê anh học-trò như vậy; không biết chuộng anh đồ vì nỗi gì mà quyến-luyến như thế rư? — 3. Nghĩa là: thử bày tỏ ra để xem tình ý lòng xuân. — 4. Bắn bình-tước. Theo tích ngươi Đậu-Nghị vẽ một con tước (chim sẻ) vào cánh bình phong và bảo rằng: Hễ ai bắn trúng mắt con chim sẻ này thì ta gả con gái cho. Đây ý nói bóng là chọn người mà lấy. — 5. Là hai người giầu có tiếng về đời Tấn, thi nhau sự xa-xỉ. — 6. Theo chữ đa văn vi phú (học được nhiều chữ là giầu). — 7. Chu-mãi-Thần người đời Hán, nhà nghèo phải vừa đi kiếm củi vừa học; Lã-mông-Chính người Tống, nhà nghèo chỉ ăn cháo, sau đỗ đến trạng-nguyên làm tể-tướng. — 8. Cửa huỳnh là cửa sổ có bóng đom-đóm. Theo tích Trác-Giận nhà nghèo phải nhờ ánh sáng đom-đóm để xem sách; chỉ nơi buồng học. — 9. Là con rồng gặp mưa: ý nói người tài giỏi chưa gặp thời. — 10. Là con hổ con báo còn ở núi: ý nói lúc còn hàn vi. — 11. Theo câu ca-dao: yếm trắng mà vã nước hồ, vã đi vã lại anh đồ yêu đương.