Trang:Phat giao dai quan.pdf/23

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 21 —

nữa. Vừa về vừa thán-tức cho cái cảnh già khốn-khổ.

Lần thứ hai Thái-tử muốn ra chơi cửa Nam. Đi được một thôi thời thấy bên bờ đường có một người nằm rên ầm-ầm, ra dáng đau-đớn vô-cùng, có lúc lại nghẹn tắc như muốn tắt nghỉ. Thái-tử vốn không trông thấy người đau bao giờ, bèn hỏi tên đánh xe: « Người này là người chi, mà hình-dáng thảm-thương như vậy? » Tên đánh xe thưa: « Người này là người đau, bệnh-tật đầy trong mình, nguyên-khí đã mất hết, như cái đèn đã cạn hết dầu, không còn bao lâu nữa thời tắt. » Thái-tử lại hỏi có phải người ta ai cũng có lúc thế, và chính Thái-tử rồi cũng có lúc thế không. Tên đánh xe đáp rằng phải. Thái-tử thở dài, rồi bảo quay xe về, tự nghĩ rằng như vậy thời ở đời có gì là hữu-thường, bây giờ mình mạnh-khỏe trai-trẻ như thế này, mà rồi có ngày cũng đến nằm rên bên vệ đường như người kia, thương thay!

Lần thứ ba, ra chơi cửa tây, lại mục-kích một cái cảnh thảm hơn hai lần trước, là cái xác một người chết, nằm ngang trên đường, người ta chưa kịp đem chôn, ruồi nhặng bay chung-quanh, lại có đàn quạ vừa kêu vừa liệng. Thái-tử không trông thấy người chết bao giờ, hỏi tên đánh xe: « Sao người mà lại nằm yên không động-đậy, để cho chim nhặng bay quanh thế kia? » Tên đánh xe thưa: « Đấy là xác người chết, không phải là người nữa, là một đống thịt thối, cho nên chim nhặng đến ăn; nay mai người ta sẽ đem chôn xuống đất, sâu bọ đục ăn, thịt xương mỗi ngày một uỉ thối, ít lâu rồi cái xác này cũng biến ra đất hết. » Thái-tử lại hỏi: