thân thành Phật », cho nên bỏ hết chấp trược mà theo cái hoạt-động của đại-ngã (paramâtman). Phương-thức giải-thoát của tông này là tam mật tức là: thân, khẩu, ý.
6• Thiền-tông. — Tông này từ trước thuộc về Không-bộ bên Tiểu-thặng, cho nên mới xướng lên cái thuyết « bất lập văn-tự ». Thiền-tông không bàn-luận về vũ-trụ, chỉ chủ ở sự cầu được giải-thoát mà thôi.
Vì Thiền-tông đã không lập văn-tự, thì chỉ lấy « tâm truyền tâm » mà thôi. Thực-tướng của vũ-trụ thuộc về phạm-vi trực-giác (intuition). Nếu lấy văn-tự mà giải-thích, thì tất là sa vào hiện-tượng-giới, không thể đạt tới thực-tướng được. Phi tọa-thiền và trực-giác, thì không sao biết được thực-tướng.
7• Tĩnh-thổ tông.— Tĩnh-thổ tông lấy sự qui-y Tĩnh-thổ làm mục-đích và tụng những kinh Vô-lương-thọ, Quan vô-lượng thọ và A di-dà.
Tĩnh-thổ tông khởi phát từ đời nào không rõ, chỉ thấy trong các kinh-điển nói Mã Minh bồ-tát, Long Thọ bồ-tác và Thế Thân bồ-tát đều khuyên người ta nên tu Tĩnh-thổ. Có lẽ ngay từ lúc đầu, phái Đại-thặng trong Phật-giáo đã có ý-tưởng thần-hóa đức Thích-ca như các vị Phật tối cao trong thần-thoại.
Tĩnh-thổ tông cho rằng mỗi người ai cũng có phật-tính, đều có thể thành Phật được. Vì ở thế-gian là dơ-bẩn, cho nên cầu đến cõi trong-sạch là cõi Tây-phương cực lạc.
