Trang:Nu quoc dan tu tri.pdf/21

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 19 —

nghìn năm, bỗng chốc mà hiện ra một tia sáng chói, thì bảo tôi không lấy làm vui sướng nào được đâu? Nhưng mà trong khi vui sướng lạ lùng, lại có chan chứa vô hạn những lý tưởng lo buồn, xưa nay của ngon là hiếm, của hiếm chắc là của khó khăn, đã trông thấy hội Nữ-công gầy lên, thì trông mong cho hội Nữ-công trường-thọ, trông mong cho hội Nữ-công trường-thọ, lại nên lo cho hội Nữ-công yểu-vong. Trình-độ dân nước mình đương lúc trẻ thơ, mà muốn so sánh lâu dài với người các nước văn minh kia, có nói đâu dễ dàng như thế được. Song le tôi nghĩ lại: Người ta có trí khôn hay tự-lập, mới có trí khôn hay hợp-quần, đã có trí khôn hay hợp-quần, tất có trí khôn lo tiến-bộ.

Tôi xem hội Nữ-công nầy thành lập, tôi chắc rằng đàn bà con gái nước ta ngày nay không như tư-tưởng đàn bà con gái ngày xưa đâu nữa, bởi vì vậy, nên tôi phát sinh ra vô số hi-vọng, mà tôi phải có mấy lời đinh ninh trịnh trọng với bà con chị em.

Xưa nay đạo loài người là gầy mối ở đàn bà con gái, mà đạo làm đàn bà con gái, lại cần thứ nhứt là luân-lý. Luân-lý đời xưa thì chỉ có luân-lý Đông phương, luân-lý ở đời nay lại có luân-lý Tây phương. Hiện đời bây giờ người Tây phương với người Đông phương giắt nhau lên con đường tiến hóa, vậy nên chúng ta muốn nghiên cứu cái vấn-đề luân-lý, tất phải họp cả Đông-phương với Tây phương lại mà bàn, Luân-lý Đông-phương có điều hay thì ta phải giữ chặt, luân-lý Đông-phương có điều dở, thì ta phải bỏ đi, luân-lý Tây-phương có điều hay thì ta phải học theo, luân-lý Tây-phương có điều dở thì ta phải biết đường kén chọn. Luân-lý Đông phương trọng về sự phục-tùng, phục-tùng vẫn là một lẽ hay, mà những người đàn bà con gái lại là nên tuân thủ, nhưng mà nói cho đúng lẽ phải thì phục-tùng theo, về đạo đức, chớ không phải phục-tùng theo về oai-quyền nếu nhứt thiết cậy có oai-quyền, mà không kể đến