các vãi lễ « ngũ bách » ở các cửa chùa.
Buổi triều hôm ấy không có quan-hệ. Gần hết giờ mão, vua toan lui triều, bỗng có sớ cáo-cấp của Nguyễn-văn-trọng ở Đà-nẵng dưng về.
Sau khi bản sớ ấy đệ lên ngự-lãm, thấy nói có chiếc tầu-ô của người Tây-dương phá cửa Đà-nẵng, vua Tự-đức cũng lấy làm lo, ngài bèn giao cho đình-thần cùng bàn phương-sách cự-địch.
Kẻ rằng nên « chiến » người rằng nên « thủ », đình-thần ý-kiến phân-vân, không ai giống ai. Kết cục phái « thủ » thắng phải « chiến ». Triều đình sai thêm 5 đội thủy-binh, 5 đội bộ-binh. tức khắc kéo ra Đà-nẵng hiệp sức với Nguyễn-văn-Trọng, đóng giữ phía trong cửa biển, không cho chiếc tầu-ô ấy tiến vào trong sông.
Cách đó vài ngày, triều-đình nhận được bức thơ do người quản-cơ ở đồn Đà-nẵng đệ vào. Thì ra của Le heur de Ville-sur-Art, hỏi về việc làm sao bên ta lại giết hại những ngườ truyền-giáo và những người theo đạo Gia-tô.
Vua lại giao cho đình-thần cùng bàn.
Trong óc các quan hồi đó, đạo Gia-tô chỉ là một thứ tà-thuyết, mà người Tây-duơng thì là những man-di. Cấm tà-thuyết, chống man-di, ấy là đặc quyền và là bổn-phận của những nước theo đạo Khổng-Mạnh, không ai được hỏi, và mình cũng không phải trả lời cho ai. Vả lại, trong mấy ngày nay, chiếc tàu-ô của người Tây-dương đứng yên ngoài biển, không thấy bắn vào trong cạn, có lẽ họ không thể vào được trong sông. Thế « thủ » của mình đã vững còn sợ gì họ sinh-sự. Các quan tron
