Trang:Nhung tran do mau (hoi nguoi Phap moi sang ta) 1.pdf/10

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
10
hanoi nhat-nam xuat-ban

(Catinat), một chiếc chiến-hạm của nước Pháp mà người đời ấy vẫn quen gọi là nước: « Phú-lãng-Sa »

Với nước Phú-lãng-sa, trước kia Triều-Nguyễn vẫn coi là bực hữu bang, vì họ có công giúp Vua Gia-long đánh nhà Tây-Sơn. Nhưng từ khi bên ta có việc cấm đạo Gia-tô, thì ở giữa hai nước đã sinh nhiều chuyện rắc-rối. Trước đây 9 năm tức là năm thứ 7 Thiệu-trị, cũng vì vấn-đề truyền đạo ấy, thành lũy trong đồn Đà-nẵng đã bị quân Phú-Lãng-sa tàn-phá một lần. Nhưng cứ nhiều người nói lại, thì khi ấy họ mới phá bằng súng tay, chưa dùng tạc-đạn, cho nên sự thiệt-hại của ta cũng chưa thảm như lần này. Mà mối cảm-tình của hai nước, cũng chưa đến nỗi quyết-liệt. Mới tự 4 năm lại đây, sau khi nhà Vua đã ban ra đạo chỉ-dụ « cấm đạo » lần thứ hai, tín-đồ Gia-tô bị giết nhiều lắm.

Tin đó truyền sang nước Pháp, báo-quán của họ luôn luôn kể những thảm-trạng của tụi giáo-sĩ truyền-giáo ở Ta, làm cho dư-luận sôi-nổi luôn mấy năm, họ khuyên Chính-phủ của họ phải tìm cách đối phó. Chiều ý dân chúng, Vua Pháp mới sai Leheur de Ville-sur-art đem chiến-hạm Catinat sang đây, một là dọa-nạt nước ta để điều-đình về việc truyền-giáo hai là dò xem tình-thế nước ta ra sao, nếu có thể lấy được, thì sẽ lấy luôn làm xứ thuộc-địa.

Vượt biển giòng-giã hơn hai tháng, chiến-hạm Cát-ti-na vào gần cửa biển đà-nẵng, vừa gập quân lính nước ta đô ra chống-cự.