Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

145
NHO-GIÁO


này: 1• Hoặc ư dụng danh dĩ loạn danh 惑 於 用 名 以 亂 名: lầm về sự dụng danh mà làm loạn danh; — 2• Hoặc ư dụng thực dĩ loạn danh 惑 於 用 實 以 亂 名: lầm về sự dùng cái thực mà làm loạn danh; — 3• Hoặc ư dụng danh dĩ loạn thực 惑 於 用 名 以 亂 實: lầm về sự dùng danh mà làm loạn cái thực.

1• Lầm về sự dùng danh mà làm loạn danh. —Tuân-tử bác những cái thuyết của các học-giả đương thời, như: « kiến vũ bất nhục 見 侮 不 辱: thấy người ta khinh mà không lấy làm nhục » của Tống-tử; « thánh-nhân bất ái kỷ 聖 人 不 愛 己: thánh-nhân không yêu mình » và « sát đạo phi sát nhân 殺 盗 非 殺 人: giết đưa ăn trộm-không phải là giết người » nói ở sách Mặc-biện.

Ông cho là những điều ấy lầm về cách dùng danh mà làm loạn danh. Đối với những thuyết ấy, ông nói rằng: Nghiệm cái tại sao có danh mà xem những điều ấy thật tinh-thục có dùng được không. Nếu không, thì có thể cấm được ».

2• Lầm về sự dùng cái thực mà làm loạn danh. — Trang-tử nói rằng: « Sơn uyên bình 山 淵 平: Núi với vực bằng nhau »; Tống-tử nói rằng: « Tình dục quả 情 欲 寡: Tình muốn ít »; Mặc-tử nói rằng : « Sô hoạn bất gia cam, đại chung bất gia lạc 芻 豢 不 加