c) TỐNG-HỌC PHÁI
Đời nhà Thanh tuy có phái Hán-học, phái Kinh-học, song những sĩ-phu còn nhiều người vẫn tôn-sùng cái học tính-lý, và triều-đình vẫn lấy Tống-học làm chính-học và dùng về khoa-cử lấy những lời chú-thích của Tống-nho làm gốc. Bởi vậy cho nên cái thế-lực của Tống-nho không suy. Phái Tống-học thuở ấy chia ra làm hai. Một phái thiên về cái học của họ Lục họ Vương, một phái thiên về cái học của họ Trình họ Chu. Song đại-để phái nào cũng ở trong cái phạm-vi lý-học cả.
1. Lục Vương học. — Phái này có hai người trứ-danh là: Tôn Kỳ-Phùng và Hoàng Tôn-Hi. Tôn Kỳ-Phùng thì xuất nhập ở họ Chu họ Lục, mà Hoàng Tôn-Hi thì thụ-nghiệp Lưu Chấp-Sơn giữ được cái học-thống của Vương Dương-minh.
Tôn Kỳ Phùng. — Tôn Kỳ-Phùng 孫 奇 逢, tự là Khải-thái 啓 泰, hiệu là Chung-nguyên 鍾 元 (1583-1675), người đất Dung-thành, tỉnh Bác-bình, đỗ cử-nhân, có khí tiết và
