Trang:Nho giáo 4 Trần Trọng Kim.pdf/218

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

216
NHO-GIÁO


biện-luận bao nhiêu, sự lý càng bề-bộn ra bấy nhiêu, mà dù trong sự biện-luận, lời lẽ có tinh-vi chăng nữa, thì cũng chỉ tinh-vi về một phương-diện mà thôi, chứ không thật hoàn-toàn đủ các phương-diện. Đó là cái đặc-sắc của phần nhiều những nhà lý-luận ngày nay, mà Đái Đông-nguyên là một nhà học-giả có tư-tưởng giống như những nhà lý-luận ngày nay vậy. Bởi vậy, những lời nghị-luận của ông nghe thật xuôi, nhưng xét ra vẫn kém phần sâu xa, không đủ phát-minh được cái học cao minh hoằng đại của Nho-giáo.

Đái Đông-nguyên dạy học-trò rất nhiều. và những người nối được cái học của ông là Đoàn Ngọc-Tài, Vương Niệm-Tôn và Vương Dẫn-Chi, đều là người trứ-danh trong khoảng trung-diệp nhà Thanh.

Đoàn Ngọc-Tài. — Đoàn Ngọc-Tài 段 玉 裁, tự là Mậu-đường 懋 堂 (1735-1815), làm những sách có tiếng hơn cả là: Thuyết-văn-giải-tự-chú 說 文 解 字 註; — Lục-thư-âm-vận-biểu 六 書 音 韻 表.

Vương Niệm-Tôn. — Vương Niệm-Tôn 王 念 孫, tự là Hoài-tổ 懷 祖, làm những sách có tiếng là: Độc-thư-tạp-chí 讀 書 雜 志; — Quảng-nhã sớ chứng 廣 雅 疏 證.