Trang:Nho giáo 4 Trần Trọng Kim.pdf/167

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

165
NHO-GIÁO


ĐÔNG-LÂM-PHÁI

Những người lập ra phái này là Cố Hiến-thành và Cao Phan-long. Cố Hiến-thành thì phản-đối cái học của phải Diêu-giang, mà Cao Phan-long thì xuất nhập ở cái học ấy. Tuy nhiên hai người cùng đồng ý muốn cứu bổ sự học đương thời, và đều có trọng danh trong Nho-học, cho nên người ta thường gọi là: « Cao Cố chi học 高 顧 之 學. »

Cố Hiến-thành. — Cố Hiến-thành 顧 憲 成, tự là Thúc-thời 叔 時, hiệu là Kinh-dương 涇 陽, người huyện Vô-tích, tỉnh Giang-tô, đỗ tiến-sĩ cập-đệ, làm quan đời vua Thần-tôn nhà Minh.

Thuở ấy vua lười biếng, chỉ say đắm tửu sắc ở trong cung, không thiết gì đến việc chính-trị. Vua lại muốn bỏ người con trưởng là Thường Lạc, mà lập người con của một người sủng-phi họ Trịnh lên làm thái-tử. Các quan dâng sớ lên can, đều bị truất bãi, song việc lập thái-tử cũng hoãn lại. Đến năm Vạn-lịch thứ 21 (1594) vua lại định phong tất cả mấy người con làm vương mà không lập thái-tử. Bấy giờ Cố Hiến-thành làm chức lang-trung ở bộ Lại, dâng sớ lên can. Ông lại là người cương trực không tương hợp với