Toát yếu. — Lý-trưởng thì có phó-lý giúp việc. Hương-bộ giữ sổ điền thổ và sinh tử giá thú. Hương-bản giữ chức thủ-quỹ. Hương-kiểm giữ việc tuần-phòng và hương-mục coi việc đường sá, cầu cống. Hương-dịch làm các việc vặt. — Sổ chi thu hương-hội quyết định rồi quan trên duyệt-y và kiểm-soát. — Cai phó tổng do công cử tuyển ra, phải có vật-lực và biết chữ hán với chữ quốc-ngữ. Bầu cử cai phó tổng, phải có quan trên kiểm duyệt. Chức-vụ cai phó tổng là phải truyền lệnh của phủ huyện sức về các xã và phải đề-phòng trong hạt cho được yên ổn.
Câu hỏi. — Có những ai giúp việc lý-trưởng? — Chức-vụ các viên ấy có những gì? — Sổ chi thu quyết định và thi-hành thế nào? — Những người ứng cử cai phó tổng phải có những tư-cách gì? — Chức-vụ cai phó tổng có những gì?
3. — Tỉnh. — Các quan. — Chức-vụ các quan.
Ở Trung-kỳ cũng như ở Bắc-kỳ, tỉnh nào cũng có quan ta coi việc cai-trị. Tỉnh to thì có quan Tổng-đốc đứng đầu, rồi đến quan Bố-chính coi việc hộ và việc thuế-má, quan Án-sát coi việc án từ và việc trạm dịch. Tỉnh nhỏ thì có quan Tuần-phủ (Tuần-vụ) đứng đầu, và quan Án-sát. Quan võ ở các tỉnh thì thường có quan Lãnh-binh. Ở phủ Thừa-thiên là nơi đế-đô, thì có quan Phủ-doãn và Phủ-thừa coi việc cai-trị.
Tỉnh thì chia ra làm phủ và huyện. Chức-vụ của Tri-phủ và Tri-huyện là phải cai-trị và giữ việc án từ trong hạt mình, phải thi-hành những lệnh của quan trên, đề-phòng trong hạt cho được yên ổn, giữ-gìn việc đê-điều và trông nom việc thuế-má, v.v.
Các quan lại An-nam ở Trung-kỳ thì do quan Khâm-sứ kiểm-soát. Các quan là người Nhà-nước đặt ra để thi-hành pháp luật đã định, để phòng bị sự biến-loạn, để trừng-trị kẻ gian-phi, nói tóm lại, quan là để giúp Nhà-nước mà trị dân cho yên ổn.
