Tiểu dẫn. — Công cha mẹ.
Thằng Ba yếu. Cha mẹ nó phải chăm nom thuốc-thang cho nó. Một hôm, cơn sốt[1] đã lui, nó trông thấy cha mẹ nó ra dáng lo sợ buồn rầu. Nó mới nghĩ bụng rằng: « Cha mẹ thương ta hết lòng như thế, vậy mà khi ta khỏe mạnh, có giúp đỡ cha mẹ được việc gì, thì đã kể công. Rõ thật là:
Cha mẹ nuôi con bằng trời, bằng bể,
Con nuôi cha mẹ, con kể từng ngày.
Cha mẹ nuôi con công-trình khó nhọc biết bao, đạo làm con há lại không mong[2] báo đền chút đỉnh. Vậy từ rày trở đi, ta phải ăn-ở cho trọn chữ hiếu để cho cha mẹ được thỏa lòng ».
Ba nghĩ như thế rồi thì thấy trong người khoan-khoái như đã làm được điều gì rất hay, rất phải vậy.
Câu hỏi. — Cha mẹ nuôi con thế nào? — Con phải ở với cha mẹ làm sao? — Thằng Ba nghĩ gì? – Nó định bụng như thế nào? — Nghĩa câu tục-ngữ nói trong bài là thế nào?
Cách-ngôn. — Vi nhân tử chỉ ư hiếu.
3. — Yêu mến cha mẹ.
Cha mẹ sinh ra con tất là yêu mến con. Vậy kẻ làm con phải yêu mến cha mẹ. Yêu mến cha mẹ, tức là hiếu với cha mẹ.
Hiếu là một điều rất quan-trọng trong luận-lý của ta. Vậy đạo làm con phải biết lấy chữ hiếu làm đầu.
Tiểu dẫn. — Nguyễn-Áng.
Ông Nguyễn-Áng, người ở Nghệ-an, thờ mẹ rất có hiếu.
Một hôm, hai mẹ con đang gặt lúa ở dưới chân núi, bỗng có con cọp ở trong bụi cây nhảy ra vồ mẹ. Ông liền cầm đòn
