sâm-si tươi tốt. Gặp buổi trời xuân mát-mẻ, chim kêu ríu rít ông già con trẻ đi lại vui chơi, có cái cảnh-tượng như cảnh Đào nguyên khi xưa, cho nên cũng gọi tên là đỗng Đào nguyên Người làng có độ mươi họ là: Hoàng, Trương, Tiêu, Dương, Đinh Bạch, Lư, Hứa, Hà, Tạ, Quách, Ma, Nùng, đều là người chân thành phác-thực, chỉ chăm cày ruộng đọc sách, chẳng ham chi sự hư danh, thường thường trong thôn những lúc tiếng gà tiếng chó êm-đềm, văng-vẳng nghe tiếng học tiếng đàn như rót vào tai. Thực là:
Riêng một non sông cõi thái-bình,
Danh không đua-đả lợi không tranh.
Canh gà gáy nguyệt trời xuân vẳng,
Dịp sáo dồn hoa ngọn gió thanh.
Ríu-rít đàn chim đua gọi bạn,
Êm đềm giấc bướm lặng thâu canh.
Đào nguyên có phải là đây tá?
Tiên cảnh này xem lắm vẻ xinh!
Nay nói về họ Hoàng trong thôn ấy có một người tên là Hoàng-Quỳnh, tên tự là Phùng Ngọc, tự thủa nhỏ thông minh dĩnh-ngộ, không sách nào là không xem, từ-phú thi-ca lối nào làm cũng hay, và lại thần lực trời phú cho rất khỏe, múa đôi gươm rất tài, tự đời tổ truyền lại có một đôi Long-toàn bảo-kiếm, hễ khi nào Phùng-Ngọc múa lên thời lúc mới trông như đôi con rồng trắng uốn éo lượn-lội, đến lúc múa cực nhanh, thời như là trời đổ mưa tuyết trắng-xóa không trông thấy gươm và cũng không trông cả thấy người. Cha là Tư-Trai, yêu giấu con như là báu ngọc, lại thấy con răng trắng như ngà, mắt sáng như sao đĩnh-đặc như măng non mới mọc, cho nên đặt tên là Quỳnh 瓊 mà tự hiệu là Phùng-Ngọc 逢 玉 Thực là:
Đẹp sánh non xuân thua vẻ đẹp,
Tươi hơn hoa sớm lại càng tươi.
Ngọc này xin chớ coi thường vội,
Văn võ tài đua nọ kém ai.
Một hôm gặp tiết Trùng-dương, khí trời minh-mị, Tư-Trai muốn thừa-hứng đăng-cao. Núi quanh ở đó chỉ có núi Trường-nhĩ là cao nhất cả, lên cao trông được rất xa, vả lại trong núi ấy có kỳ-
