Trang:Hoang Le nhat thong chi.pdf/142

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 140 —

Trước đây, những đấng anh-hùng khởi-sự, ai cũng phải vịn vào tiếng tôn Lê. Nhưng số họ Trịnh chưa hết, nên công việc của những người ấy không thành. Nay xét ở trong địa-ký của họ Trịnh có câu nói rằng: « Chẳng đế, chẳng bá, quyền nghiêng thiên-hạ, truyền hai trăm năm, buồng nhà dấy vạ », tính tự Thái-vương[1] đến Vĩnh-vương[2], vừa đúng số hai trăm năm, nếu ông lấy cớ « diệt Trịnh phò Lê » mà kéo quân ra, thiên-hạ ai cũng theo phục. Ấy là cái công-nghiệp không mấy đời có.

Bình nói:

— Đó là việc rất hay! Nhưng ta vâng mệnh đi đánh Thuận-hóa, không phải vâng mệnh đi đánh nước người. Xoay việc nọ ra việc kia thì ra làm sao?

Chỉnh đáp:

— Trong chuyện Xuân-thu có nói: « Xoay nhỏ mà công lớn, thế là có công » như thế sao gọi là « xoay »? Vả lại, ông há chẳng nghe cổ-nhân đã nói; « Tướng ở ngoài, mệnh vua có khi không cần phải theo » hay sao?


  1. Trịnh Kiểm —
  2. Trịnh Sâm.