Trang:DaiVietsukytoanthu1.pdf/51

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
53
ĐẠI VIỆT SỬ KÝ TOÀN THƯ

Hùng, vua Thục trở về những am cỏ, lều tranh thuở trước. Vì tôi chẳng có một chút lòng tin tưởng gì về các ngài hết! Cho cả đến các ông Tầu Triệu-Đà, Sĩ-Nhiếp tôi cũng muốn khiêng các ông ra ngõ... Nói cho thực thì tôi muốn đốt phăng cả tòa đền Ngoại-Kỷ! Thú-vị gì cái việc dùng lối biên-niên mà chép những hành-vi rời-rạc của mấy ông Ngô khách truyền nối nhau ở các phủ Thái-Thú, Đô-Hộ trong đất nước này? Thay vào đó vài ba bài thông-luận có hơn chăng?

Thế nhưng ta lại nên nhớ ông Liên là sử-thần đời Lê... Và ở các nhà nho xưa, lòng trung ái cơ-hồ như thiên-tính... Huống chi vua của ông lại là Thánh-Tông, một kẻ rất sùng-nho, trọng-đạo. Với vua ấy, ông có thể yêu tha-thiết!.. Như trong lời tựa, ông đã muốn báo-bổ nhà vua bằng việc viết sử. Báo-bổ cách nào? Ấy là cách nhận ngầm dân Mường là chính giống Việt-Nam... Sao vậy? Bởi vì Lê-Lợi, Thái Tổ nhà Lê, chính là một người Mường... Nếu không là người Mường, sao có kế-thế làm phụ-đạo động Lam-sơn? Miền ấy, tới nay cũng vẫn còn là một miền Mường thuần-túy! Ấy là cái duyên cớ khiến nhà viết sử của chúng ta, đặt họ Hồng-Bàng lên đầu Ngoại-Kỷ.

Vậy, tôi chẳng những không trách ông mà còn cám ơn ông nữa...