Trang:Buc thu ngo cung quan Tong truong thuoc dia.pdf/20

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
18
bức thư ngỏ cùng
 

nhân viên đó tự khắc phải tận tâm tận lực, làm việc đâu đấy hẳn hoi, chắc còn có phần được việc hơn là giao cho thầu khoán; mà số tiền của công quỹ xuất ra bao nhiêu về mọi việc công tác cùng mọi việc mua bán của Chính phủ đều trực tiếp đến nhân công trong xứ được chưởng nhờ, không bị phao phí hàng nghìn hàng muôn, phá tiền công quĩ mà chỉ để làm giàu cho những kẻ lĩnh trưng thừa biện, họ ăn gian ăn dối với Chính phủ, ăn lường ăn quịt với nhân công; lợi cho công quĩ, lợi cho nhân công, tức là nhân dân trong xứ này khỏi bị thiệt của thiệt công, lại bớt đóng bớt góp, không cùng khốn như bây giờ nữa, chỉ không mãn nguyện có lũ thầu khoán mất cái mối lợi dối trên lừa dưới, không chóng thành ra một giai cấp tư-bản xung đột với giai cấp lao động mà thôi. Nhân dân đã không cùng khốn, không bực tức về nỗi nghèo giàu chênh lệch, không uất ức về nỗi làm không có ăn thì chẳng ai không lạc nghiệp an cư, mà hòng có kẻ thừa cơ phiến độ được nữa.

4· Về việc sùng kiệm ức xa để giè giữ tài nguyên trong xứ, khỏi tiêu tiết quá chừng thì xin phải tưởng lệ cái phong tục kiệm phác cũ của người Nam; đặt ra cấm lệnh không cho những việc tang hôn được quá phô trương xa-xỉ, không cho những đám yến hội được quá hoa mỹ linh-đình; phục cái luật lộng hành cũ của Triều-đình Nam, nhà cửa chỉ cho làm đúng vệ-sinh, dân thường không được lầu các nguy-nga như dinh thự, quần áo trang-sức chỉ cho vừa đủ sạch-sẽ, dân thường không được gấm vóc vàng ngọc như vương công; cả đến các hàng quan lại, các hàng thân hào, cũng nên có cách khuyến trừng, ai cửa nhà thanh bạch, ăn mặc phác tố thì có ban khen kim-khánh mền đay, ai cửa nhà lộng lẫy, ăn mặc xa hoa thì có quở phạt tước quyền giáng cấp; trong xứ đều đua nhau giới xa chuộng kiệm dần dần lại thành ra phong tục thuần phác như xưa, tài nguyên trong xứ không tiêu-tiết quá chừng; sách cổ Đông phương có câu: ăn ít dùng vừa thì không bao giờ thiếu; của không thiếu thì dân việc chi đến nỗi cùng; dân không cùng thì không bao giờ có loạn được nữa

5· Về các thứ thuế lệ thì xin phải theo cái nguyên tắc thu thuế rất công bình và rất giản tiện khỏi sinh ra những điều phí tổn vô ích về sự thu thuế mà để cho nhân dân phải thêm gánh nặng hoặc phải chịu nhũng nhiễu phiền hà; thí dụ như các thứ thuế chó, thuế rác, thuế hiên, thuế hàng rong, thuế vãng qua ở hàng phố, rút lại gì cũng đến người trong