Tôn Ngô binh pháp/Lời người dịch
Lời người dịch
Tôn-Vũ và Ngô-Khởi là hai binh-gia có danh tiếng ở đời Chiến-quốc bên Tàu, mỗi người đem sự hiểu sâu biết thấu của mình về nghề binh, viết ra thành sách, sách của Tôn-Vũ là bộ Tôn-tử 13 thiên, sách của Ngô Khởi là bộ Ngô-tử 6 thiên.
Trong hai bộ này thì bộ Tôn-tử dày hơn nhiều, mà nói về binh sự cũng rất tinh tường thấu đáo hơn, đáng kể là một bộ chân-kinh của những nhà binh-học ở đời sau vậy. Vì bộ Tôn-tử có nhiều nghĩa-lý vi-diệu, cho nên xưa nay rất nhiều người chú giải, gồm có đến hơn mười nhà. Cát thiên Bảo đời Tống có đem bộ này hội họp cả lời chua của mười nhà đề là « Tôn tử thập gia chú ». Nay chúng tôi dịch bộ Tôn-tử, trừ chính văn ra, trong những lời chua của mười nhà, có để ý lựa chọn, lời nào cần có để cho sáng nghĩa của chính văn hoặc để thêm nghĩa thì dịch, còn lời nào có thể bớt được thì thôi, chứ không phải là dịch tất cả. Sau bộ Tôn-tử, chúng tôi dịch bộ Ngô-tử; bộ sau này thì chỉ có nguyên chính văn chứ không có lời chua, vì chúng tôi chưa đọc thấy bản chú thích nào. Hai bản dịch in thành một quyển, đề là « Tôn ngô binh pháp ».
Ngô văn-Triện