Sử ký Tư Mã Thiên/XVI-1
XVI. — CHU-Á-PHU ĐÓNG QUÂN Ở TẾ-LIỄU.
Năm thứ sáu hiệu Hậu-Nguyên đời Văn-đế, Hung-nô đem đại-quân vào lấn biên-thùy. Nhà vua bèn cất quan Tông-Chính là Lưu-Lễ làm Tướng-quân đóng ở Bá-Thượng; Chúc-Tư-hầu là Từ-Lệ làm Tướng-quân, đóng ở Cức-Môn; Quan Thái-Thú Hà-Nội là Chu-Á-Phu làm Tướng quân, đóng ở Tế-Liễu. Để phòng bị giặc Hồ. Nhà vua tự đi khao quân. Khi tới Bá-Thượng cùng Cức-Môn, buông ngựa vào thẳng. Từ Tướng quân trở xuống đều cưỡi ngựa tiễn, và đón. Rồi đó sang trại quân Tế-Liễu. Các quân-quan đều mặc giáp; tuốt gươm, giáo; giương cung, nỏ, đặt sẵn tên. Viên Tiên-khu của nhà-vua đến, không được vào! Viên Tiên-khu nói:
— Đức vua tới cửa trại bây giờ!
Viên Đô-úy đáp:
— Trong trại, chỉ nghe lệnh của Tướng-quân, chứ không nghe chiếu của Thiên-Tử!
Không bao lâu, Nhà-vua tới, lại không được vào! Vì thế, nhà-vua bèn sai sứ-giả, cầm cờ tiết vào bảo Tướng-quân:
— Ta muốn vào khao quân!
Á-Phu bèn truyền mở cửa trại. Các quân-quan coi cửa trại bảo những bọn đi theo xe-ngựa rằng:
— Tướng-quân hẹn: Trong trại không được xông-xáo!
Thế là nhà vua liền kìm cương đi thong-thả tới dinh. Tướng-quân là Á-Phu cầm binh khí vái chào mà rằng:
— Bọn mặc áo giáp, đội mũ sắt không tiện lậy! Xin ra mắt theo quân-lễ!
Nhà vua cảm động, đổi nét mặt, cúi đầu trước xe, sai người cảm ơn:
— Hoàng-đế kính khen Tướng-quân!
Xong lễ liền ra ngay. Khi ra cửa trại rồi, các quan đều nhớn-nhác!
Văn-Đế nói:
— Ồ! Đó mới thật là một vị Tướng-quân! Hôm trước những quân ở Bá-Thượng, Cức-Môn như trò-trẻ mà thôi! Những tướng ấy có thể đánh úp mà bắt được! Đến như Á-Phu, có phạm thế nào nổi!
Hơn tháng sau, ba toán quân đều cho về. Bèn thăng Á-Phu làm Trung-Uý.