Lĩnh Nam dật sử/Tiền biên/Tựa của Chiêu Văn Vương
Sử-ký là một thể thuyết-văn để ký-sự, có sách quốc-sử, có sách Dã-sử. Quốc-sử chép những sự thực-lục các triều, đủ mà không nhàm, kỹ mà có thể, thực là hay lắm. Sách dã-sử chép cả những sử kẻ hiền người gian ở chốn ngõ hẻm, quân cướp kẻ trộm ở chốn sơn-lâm. Xưa nay làm ra sách ấy cũng nhiều, song phần nhiều là lời hủ-sáo, sự hoang-đường; cần lấy một quyển sách tâm-kỳ dị-dạng mà lắm truyện biến-ảo vô-cùng, thời thực là hiếm có vậy.
Ta sinh gặp đời thịnh, thác ấm cành vàng, học tập Thi Thư, vốn cũng có chút thiên-tính, ngoài sự thực-học ta có xem khắp cả các sách ngoại-thư, đến cả tiếng mán tiếng mèo, chữ mường chữ thổ, cũng xem hiểu cả. Đương thời các bậc danh-công cự-khanh, hiền-nhân quân-tử, thường cười ta là vu-khoát, ta cũng chẳng cãi lại làm chi, chỉ một niềm nhẫn-nại, cốt giữ chí-tháo cho bền mà thôi.
Tháng mười năm canh-thìn (niên hiệu Thiệu-bảo thứ hai đời vua Nhân-tôn nhà Trần, tức là năm Chí-nguyên thứ 17 đời nhà Nguyên, lịch tây 1200), vì trong nước nhiều việc, kẻ đầu-mục; thổ-tù ở Đà-giang tên là Giốc-Mật làm phản, vậy có tờ chiếu cầu kẻ thông-hiểu tiếng mán để sai đi hiểu-dụ. Xét tất cả các quan trong triều và các hàng tướng-tá khó tìm thấy được một người, bởi vậy ta được ứng-tuyển, trên nhờ có thiên uy đem tờ minh-chỉ đi hiểu-dụ. Giốc-Mật thấy ta nói được tiếng mán hiểu được phong tục của họ, vả lại thấy ta có bụng truân thành nghĩa-khái, bèn đem cả quân-chúng về đầu-hàng. Sau khi sự đã yên rồi, ta vẫn lấy lòng tin-thực tiếp-đãi, cho nên thường cùng với Giốc-Mật đi lại vào mãi trong sào-huyệt các đỗng, tù-trưởng trong các đỗng đều theo về hàng-phục cả, vậy ta phải miệng nói tiếng mán, mũi uống rượu cần, suốt ngày thù-tạc với bọn tù-trưởng không lúc nào rồi. Đến khi ta sắp sửa phụng chiếu ban-sư, trước khi ra về. Giốc-Mật có bày tiệc tiễn, trong khi tiệc rượu, trưởng đỗng Dịch-sơn là Ma Văn-Khái 麻 文 槪 (tục danh Mường Cầm) có đem ra một quyển sách của ông tổ năm đời là Ma Văn-Cao 麻 文 高 soạn ra, đưa tặng cho ta, ta nhận lấy xem, thời thấy chữ viết chi-ly, lời nói líu-lo, xét cùng ra mới biết là văn rất khúc-chiết, sự rất ly-kỳ, không kể sao cho xiết, mà chủ-não trong truyện này là người thôn Đào-hoa quận Thanh-sơn, châu Phong tên là Hoàng-Quỳnh. Ta được quyển này lấy làm quí báu lắm, đem về dịch ra chữ Hán, đặt nhan là Lĩnh-Nam dật-sử. Ôi! văn-chương quí-hồ biến-hoá, có biến-hoá thời truyện mới tân-kỳ, văn trong dật-sử này ly-kỳ biến-ảo, không biết là mấy nghìn vạn trạng; xem như có người con gái mà anh-hùng, mà trung-hiếu, mà nghĩa-hiệp, mà hùng-đàm áp chúng, trí-tuệ kinh-nhân; tuy rằng truyện không lấy gì làm chứng-thực cho tin được, song thiên-biến vạn-hoá như truyện dật-sử này tài nào lại không có sự hoang-đường, nếu đem truyền lại về sau, tất cũng có người cho lời nói ta làm không lầm vậy.Nay tự
Ngày tháng chạp niên-hiệu Hưng-long thứ năm, năm đinh-tị (1297) Quốc-thân Chiêu-văn-vương Nhật-Duật viết bài tự này ở mái tây-hiên nhà vương-để.