Hạnh Thục ca/12
Tường, Thuyết xin lập vua Hiệp-Hòa
Thuyết, Tường đem chúng tâu trình.
Xin tôn người khác yên tình thần dân.
Gửi[1] : «Nay quốc-vận đương truân
Cầm quyền phải lựa trưởng quân mới đành.
Tùy nghi em nối nghiệp anh,
Đời xưa thường vậy, người lành ấy nên.
Lại rằng: sẵn có đấng hiền,
Quốc-công Văn-lãng đáng truyền ngôi cao[2].»
Thánh-từ kinh dị xiết bao,
Phải chăng vậy biết, làm sao bây giờ.
Sụt-sùi châu-lệ tuôn mưa,
Chẳng nghe sợ nỗi đổ thừa về sau.
Vả chăng xã tắc làm đầu,
Miễn cho yên-ổn, ai đâu[3] mà rằng.
Thảy đem ưng dạ triều-thần,
Thùy liêm[4] vậy phải trao phân tiếng vàng:
«Việc ngoài đều cậy các quan,
Làm sao cho đặng vững an nước nhà.
Ta nay vả dự đàn-bà,
Lại thêm lú-lẫn tuổi già tác cao.
Rất e những nỗi Tây Tàu,
Trong mà chẳng định, người âu quấy loàn».
Các quan vâng lĩnh lời vàng,
Xin phê y tấu truyền ban tức kỳ[5]
Tốn nhường người trước cố suy,
Nhưng lời đã định dễ từ đặng vay.
Xin tôn người khác yên tình thần dân.
Gửi[1] : «Nay quốc-vận đương truân
Cầm quyền phải lựa trưởng quân mới đành.
Tùy nghi em nối nghiệp anh,
Đời xưa thường vậy, người lành ấy nên.
Lại rằng: sẵn có đấng hiền,
Quốc-công Văn-lãng đáng truyền ngôi cao[2].»
Thánh-từ kinh dị xiết bao,
Phải chăng vậy biết, làm sao bây giờ.
Sụt-sùi châu-lệ tuôn mưa,
Chẳng nghe sợ nỗi đổ thừa về sau.
Vả chăng xã tắc làm đầu,
Miễn cho yên-ổn, ai đâu[3] mà rằng.
Thảy đem ưng dạ triều-thần,
Thùy liêm[4] vậy phải trao phân tiếng vàng:
«Việc ngoài đều cậy các quan,
Làm sao cho đặng vững an nước nhà.
Ta nay vả dự đàn-bà,
Lại thêm lú-lẫn tuổi già tác cao.
Rất e những nỗi Tây Tàu,
Trong mà chẳng định, người âu quấy loàn».
Các quan vâng lĩnh lời vàng,
Xin phê y tấu truyền ban tức kỳ[5]
Tốn nhường người trước cố suy,
Nhưng lời đã định dễ từ đặng vay.
- ▲ Gửi là thưa, tâu.
- ▲ Bọn Tường và Thuyết tâu với bà Từ-dụ Thái-hậu xin lập Văn-lãng quốc-công là em vua Dực-tông lên làm vua, thay ông Hoàng-trừ Dục-đức.
- ▲ Ai đâu là nói : ai làm vua cũng là anh em trong nhà.
- ▲ Thùy liêm 垂簾 là buông mành. Lễ cổ khi người đàn bà lâm triều thì phải bỏ mành mành xuống. Đây nói bà Từ-dụ lâm triều để truyền chỉ-dụ cho các quan.
- ▲ Tức kỳ có lẽ là tức thì, nhưng vì chữ thì là tên vua Dực-tông, nên mới kiêng mà đổi ra chữ kỳ.