Chuyện giải buồn/68
68. ― chó biết cứu chủ.
Có một người đi buôn bán bên đất Vu-hồ, được tiền bạc mướn ghe mà về xứ sở. Xảy thấy phường làm thịt chó khiêng một con chó đi trên đàng, người ấy chịu nhiều tiền chuộc đem xuống ghe nuôi dưỡng tữ tế. Chẳng dè ghe mướn ấy là ghe ăn cướp, thấy bộ hành chở tiền bạc nhiều, chèo ngay vào chỗ hóc hiểm, vác gươm ra toan làm dữ. Người ấy lạy khóc xin cho toàn thây, quân ăn cướp bèn lấy mền nỉ gói anh ta lại, cột chặc bỏ xuống sông. Con chó thấy vậy kêu la nhảy theo cắn lấy gói, hụp lên hụp xuống dưới nước, linh đinh trôi theo dòng nước một đỗi xa xa, may tới chỗ cạn cản ngang lại đó. Con chó lội lên bờ kiếm chỗ có nhà người ta, chạy tới chạy lui kêu sủa tiếng buồn bực. Có kẻ lấy làm sự lạ chạy theo nó tới chỗ cạn, thì thấy một gói sùm sùm nằm trên mặt nước, liền lội ra vớt lên bờ, mở dây ra thì người bộ hành hãy còn sống, tỉnh lại nói hết sự tình, thuê ghe trở lại đất Vu-hồ cho đặng thám ghe ăn cướp. Người ấy bước chơn xuống ghe liền mất con chó, lấy làm thương tiếc quá chừng. Tới cữa Vu-hồ ba bốn ngày, thuyền đậu chật sông mà không thấy chiếc ghe ăn cướp. Tình cờ con chó ở đâu chạy tới, ngó thấy chủ liền la lên dường như kêu chủ đi, chủ theo nó chạy tới trước. Con chó nhảy lên ghe lạ, cắn cứng ống chơn người dưới ghe, đánh không nhả, chủ nó lại gần la lên; té ra người nó cắn là đứa ăn cướp bữa trước, nó thay quần đổi lốt đi qua ghe khác cho nên khó nhìn. Bắt ép tên ấy trói lại, xét trong mình nó, thì vàng bạc nó ăn cướp hãy còn.
Ấy là chó mà còn biết trả ơn, những người đen bạc không biết liêm sỉ cũng phải hổ cùng nó dường nào!