Cổ nhân đàm luận/50
50. — LÒNG ÁC CỦA TRẦN-THỦ-ĐỘ
Trần-Thủ-Độ đã lập mưu gả bà Lý-Chiêu-Hoàng cho cháu là Trần-Cảnh, cướp ngôi nhà Lý. Trần-Cảnh lên làm vua rồi, lại gả Chiêu-Hoàng cho Lê-Phụ-Trần. Lý-Huệ-Tôn bỏ ra tu ở chùa Chân-giáo. Một khi Thủ-Độ vào chùa, thấy vua đang ngồi nhổ cỏ. Thủ-Độ bảo; « Dổ cỏ phải dổ cho hết dễ sâu ». Vua biết ý phải ra sau vườn tự tử và nguyền rằng: « Thiên-hạ của ta mày đã cướp, mày còn định hại ta, mai sau con cháu mày xin nguyện cũng như ta đây! » Xong thắt cổ chết. Thủ-Độ sai thiêu-hóa cất xương vào tháp chùa Bảo-Quang. Huệ-Tôn chết rồi, Thủ-Độ lại lấy vợ Huệ-Tôn làm vợ, còn các cung-nhân và con gái tôn-thất nhà Lý, đều đem gả cho các tù trưởng mạn ngược. Lại lừa khi các quan tôn-thất nhà Lý đang làm lễ tổ-tiên ở ly-cung làng Hoa-Lâm. Bắc-Ninh, đặt máy làm ụp xuống thành vực sâu, chôn sống hết. Bao nhiêu họ Lý bắt đổi ra họ Nguyễn, làm tuyệt tình quốc-dân mong nhớ nhà Lý. Ghê thay cho cái lòng độc ác đồ vương tranh bá của Thái-Sư Thủ-Độ.