II

Một hôm giời hè nóng nực, cậu cả đương nằm hút trong giường, quần vén tận bẹn, cổi trần trùng trục, đầu tóc bu xu, vừa thọc tay gãi nách, vừa cầm tẩu hút, trong mình cậu lúc đó khó chịu lắm, thì vừa thấy cậu ấm Hai đi chơi về, vào thấy cậu đương phiện, liền cười mà bảo rằng: « Này cậu, hôm nay đỏ quá, tôi mở một cái mà được hơn một trăm! »

Cậu cả đương nằm hút, thấy nói thế vội vàng hỏi ngay: « ở đâu...... đâu thế? bảo tôi..... để tôi đi đánh? » Cậu ấm hai khẽ ghé tai nói mấy cậu một lúc, rồi hai cậu cùng dủ nhau đi đến một nhà, trông rõ thì chính cũng là nhà mà hai cậu lần trước đã vào hút. Vào đến trong cùng, thì thấy dưới đất giải hai cái chiếu cạp dài, cỗ bài, cái đĩa, bốn con xóc-đĩa để giữa, người ngồi súm quanh hai bên, nào ông ăn mặc tây, nào ông ăn mặc quần áo ta, áo xa tây nhẫn vàng, nào bà mặc ca-sơ-mia, vòng suyến chật tay, nào cô mặc áo lụa quần lĩnh thâm cạp xanh, vòng đeo chít cổ, mỗi người trước mặt có một đống bạc hào, ông thì kề bà, bà thì dựa vai ông, cô thì ghé tai cậu, cậu thì ghé tai cô, cười cười nói nói, thì thì thầm thầm, trông người mà ngốt, trông bạc mà choáng mắt.... Lúc đó đương xóc cái, cậu cả và cậu ấm Hai vào thì thấy họ đương đắt to. Cậu cả liền mở ví lấy ra một cái giấy bạc 5 $ rồi đánh : « Chẫn 5 đồng này! »

Người sóc cái giao: « Bán chẫn 5 đồng! »

Người khác nói: « Đắt ».

Đến lúc mở hóa ra lẻ, cậu cả thua. Liền đánh luôn mấy cái nữa cũng thua, thua luôn một lúc bốn cái chẵn. Cậu lúc này đã chột, không dám đánh nữa bèn quay ra về nhà, nằm dài trên giường buồn tanh buồn ngắt. Rồi thường thường cậu cứ đi đánh gỡ mãi, càng gỡ càng thua, hết tiền nhà, đến vay thêm cậu ấm hai, không đủ lại phải vay thêm người ngoài, chịu lãi rất nặng. Chẳng bao lâu số nợ của cậu cả gốc lẫn lãi lên tới 600 $. Cậu cả lo lắm, tiền hết không còn một su, mà ngày nào cũng phải hút, nay nếu không có tiền thì lấy gì mà hút, lấy gì mà giả nợ? Nhưng lo thì lo vậy, chứ cũng chả còn làm sao được? Trời ơi! biết làm sao bây giờ? Một đằng cậu ấm hai cứ thúc:

« Nếu cậu không giả tôi ngay, tôi sẽ đầu đơn ra tòa tôi kiện cậu! »

Cùng chẳng đã, cậu phải đánh giây thép về bảo mợ cả gửi tiền lên giả nợ cho cậu.

Mợ cả tiếp được giây thép, xiết nỗi kinh hoàng, nhưng chồng mình không nhẽ để người ta thưa gửi, nên đành phải năn nỉ vay hết chỗ nọ chỗ kia để giả cho cậu. Cậu cả nhận được tiền của mợ, khác nào như được bay lên giời, liền đem tiền giả nợ đâu vào đấy, rồi thề không chơi cờ bạc nữa. Nhưng quen nết chiều nào cũng đi, ở nhà một tối thì không sao chịu được, nên không đi cờ bạc thì lại phải vào nhà cô Đầu ngồi hát suông cho đỡ buồn.

Ở tỉnh này, có nhà cô Đầu Tú là lịch sự hơn cả; trong đó có một cô tác chừng 17, 18, người nhan sắc mà thơ ca cũng hay, lại biết đánh đàn kéo nhị, tên gọi là Tú-Anh. Nguyên nàng là con nhà nghề xuất-thân vào chốn hồng-lâu từ thuở nhỏ, nên các khóe bóc lột đưa đón quan viên thạo lắm. Nay cậu cả vào chơi nhà nàng, thực là được ý nàng lắm, vì nàng này tuy có nhan sắc, mà bụng dạ rất tham lam, chỉ làm mầu làm mỡ với quan-viên nặng túi mà thôi. Nàng thấy cậu cả vào hát, thì vội vàng ra chào mời đón rước ân cần: « Chả mấy khi cậu vào nhà em, mời cậu sơi nước, sơi thuốc! » miệng thì nói, mắt thì đưa đẩy cậu cả, tay thì cầm quạt quạt cho cậu; cậu đang buồn bực, được gái tốt trước mắt, lại giọng ca véo von bên tai, những là khúc tỳ-bà, điệu Hành-Vân, Sang-Nam, khi lên bổng, khi xuống chầm, làm cho mê mẩn tâm thần. Thôi thì má phấn hôn hít, quần lĩnh sát bên cạnh, con mắt sắc, lông mày ngài, miệng cười tươi, thử hỏi cậu ấm có phải là gỗ mà không động lòng? Thôi bao nhiêu truyện ưu-phiền mất hết, vợ con một xó nào cần chi ai? Người yêu của cậu bây giờ không phải là mợ cả nữa, mà là nàng Tú-Anh, mà là thìa rượu đầy vơi, khúc đàn cao thấp, giọng hát véo von, đôi mắt đưa đẩy kia......

Ký-giả nghe đến đây, xin ngừng bút mà bày tỏ cùng cậu mấy đều, tự biết chả chắc có lọt tai cậu bằng giọng oanh thỏ thẻ, khúc hát véo von, miệng cười hoa nở, mắt sắc như giao không, nhưng xin nói với cậu rằng như những lúc này cậu đương mê mệt say đắm trong vòng tửu-sắc, thì có nhẽ hai mẹ con mợ cả ở nhà đương lo rầu vì gia-đạo, mà chưa biết có được lúc nào tươi cười vui như cậu? Có nhẽ lúc này mưa sầu gió thảm trong gia-tộc cậu, mà cậu có màng chi tá!......