Đài gương truyện/26
嬰陶寡魯
26. — NÀNG ĐÀO-ANH, NGƯỜI HÓA CHỒNG Ở NƯỚC LỖ
Người huyện Đào-Môn ở nước Lỗ, tên là Anh, hóa chồng còn trẻ tuổi, con côi mọn, anh em không có ai là khá, một mình ươm dệt để lo ăn. Trong nước Lỗ nhiều người chuộng vì nghĩa, muốn đưa nhời dạm hỏi. Anh nghe tin, sợ rằng không giữ khỏi được chăng, nhân làm một bài ca đề lên vách, để tỏ cái lòng mình không lại đi lấy chồng. Các người nghe biết như thế, ai nấy không có ý dám cầu nữa. Đào-Anh giữ tiết được trọn đời,
Bài ca rằng:
« Chim hoàng-hộc, thương thay hóa sớm!
« Bẩy năm giời duyên kiếp lẻ-loi.
« Một mình ngủ chẳng có đôi,
« Chẳng hề đậu lẫn theo đòi các chim.
« Nhớ chim đực, nửa đêm kêu thảm,
« Thôi giời làm, thương cảm mà chi!
« Gái này cũng hóa như my,
« Nghĩ nguồn-cơn lại đầm-đìa lệ sa.
« Giời đất nhẽ, sót-sa vì thế;
« Kẻ[1] chết đi, khôn dễ mà khuây.
« Dẫu lòng quân-tử thương thay,
« Chim kia còn vậy, người này nỡ sao! »
Bi hoàng-hộc chi tảo quả hề, thất niên bất song.
Uyên cảnh độc túc hề, bất dữ chúng đồng.
Dạ bán bi minh hề, tưởng kỳ cố hùng.
Thiên mạnh tảo quả hề, độc túc hà thương.
Quả phụ niệm thử hề, khấp hạ sổ hàng.
Ô hô bi tai hề, tử giả bất khả vương.
Phi điểu thượng nhiên hề, huống ư trinh lương.
Tuy hữu hiền hùng hề, chung bất trụng hành.
- ▲ Nguyên-văn chữ tử giả 死 者 là nói chung cả chim và người; dịch là chữ “kẻ” thời bỏ mất nghĩa nói chim. Nay chưa tìm được chữ khác, vậy đành phải dùng tạm, nhờ các nhà có tài dịch chữa hộ.