Vịnh tiến sĩ giấy

by Nguyễn Khuyến

I

Rõ chú hoa man^[1] khéo vẽ trò,
Bỡn ông mà lại dứ thằng cu.
Mày râu mặt đó chừng bao tuổi.
Giấy má nhà bay đáng mấy xu?
Bán tiếng mua danh thây lũ trẻ,
Bảng vàng bia đá vẫn nghìn thu.
Hỏi ai muốn ước cho con cháu.
Nghĩ lại đời xưa mấy kiếp tu.

II

Cũng cờ, cũng biển, cũng cân đai,
Cũng gọi ông nghè có kém ai.
Mảnh giấy làm nên thân giáp bảng^[2],
Nét son điểm rõ mặt văn khôi^[3].
Tấm thân xiêm áo sao mà nhẹ?
Cái giá khoa danh thế mới hời^[4]!
Ghế tréo, lọng xanh ngồi bảnh chọe,
Nghĩ rằng đồ thật hóa đồ chơi!

   

---

---

Chú thích

1. ▲ Người thợ làm nghề hàng mã
2. ▲ Bảng đề tên từ học vị tiến sĩ trở lên
3. ▲ Đầu làng văn. Ở đây chỉ người có đỗ đạt cao
4. ▲ Giá rẻ