Thời sự trong tuần lễ/Kỳ 8
CHÍNH PHỦ BÌNH DÂN BỊ CÔNG KÍCH
Ngày 16 Octobre vừa rồi, 300 tờ báo thuộc hữu đảng ở Paris và các tỉnh đồng thời nổi lên công kích chính phủ Bình dân rất kịch liệt. Họ nói từ lên nắm chính quyền đến nay, nội các Blum chưa làm được việc gì ích cho dân, nước, mà trái lại, đã gây sự bất bình trong đám thợ thuyền và dân chúng, cho đến việc ngoại giao cũng không xong nữa. Họ cho chính phủ là tôi tớ của đảng cọng sản, mà đảng nầy là tay sai của chính phủ Moscou.
NỘI CÁC BLUM LIỆU CÓ ĐỨNG VỮNG ĐƯỢC KHÔNG?
Nội các Blum bị hữu đảng công kích. Sự ấy đã đành. Nay lại có tin nội các ấy cũng bị đảng xã hội cấp tiến phản đối. Đảng Cấp-xã, trước ngày khai hội tại Briarrity, có tuyên bố sẽ hết sức binh vực chánh thể dân quốc, bài bác các cuộc bạo động trong đám thợ thuyền do Chiến tuyến Bình dân gây nên và phản đối sự phá giá đồng phật-lăng do chính phủ ấy ấn định vừa rồi. Bị công kích tứ tung như vậy, liệu nội các Blum có đứng vững được không?
NỘI LOẠN TÂY-BAN-NHA
Những cuộc giao chiến vẫn ở chung quanh kinh đô Madrid. Loạn quân xem chừng thắng thế và đã chiếm giữ được nhiều nơi. Tuy nhiên, thủ tướng Largo Cabaallero tuyên bố sẽ chống cự đến cùng, và quốc dân cũng thề quyết một lòng với nước. Bọn phụ nữ đầu quân ra xông pha ở mặt trận rất nhiều.
NGA CỨU VIỆN
Số trước đã có đăng tin chính phủ Sô-viết tuyên bố sẽ can thiệp vào việc Tây-ban-nha. Tin ấy nay đã thành sự thực rồi. Một chiếc tàu Nga chở lương thực và khí giới đã đến Allicante hôm 10 Octobre. Tại Barcelonne là nơi sau nầy, nếu Madrid thất thủ sẽ dời kinh đô xuống, binh khí Nga đã tải vào rất nhiều. Bọn võ quan Nga công nhiên đi lại trong thành phố.
NƯỚC BỈ LO SỢ
Nằm lọt giữa hai nước Pháp và Đức, nước Bỉ ngày nay đương đứng trong một tình thế rất khó khăn, như trước hồi đại chiến. Trong một bài diễn văn quan trọng, vua Léopold vừa rồi có tỏ ý lo sợ cho vận mệnh nước mình và tuyên bố sẽ tăng binh lực để giữ gìn bờ cõi. Dư luận các nước Âu châu chấn động vì bài diễn văn này.
MÔNG CỔ XÂM LẤN TRUNG HOA
Ở biên giới Trung Hoa – Mông Cổ vẫn thường có những cuộc xung đột nho nhỏ giữa hai bên. Vừa rồi một đội quân Mông Cổ chừng trên một vạn người hăng hái tiến xuống mạn Bắc Bình. Được tin, chính phủ Nam Kinh đã cho một đội quân lên hợp với quân Tuy Viễn chống cự với quân địch. Thành phố Bắc Bình hiện đã xếp đặt mọi cách phòng thủ chắc chắn.
QUAN TỔNG TRƯỞNG MOUTET ĐÃ VỀ PARIS
Quan Tổng trưởng Thuộc địa Moutet đi kinh lịch miền Tây Phi châu trong một khoảng thời gian rất ngắn đã về đến Paris một tuần nay.
TIN THÊM VỀ QUAN TOÀN QUYỀN BRÉVIÉ
Theo một tờ báo Pháp ở Sài Gòn, đến 22 Décembre 1936, quan Toàn quyền Brévié sẽ xuống tàu Atramis sang Đông Dương nhậm chức.
CUỘC ĐUA MÁY BAY PARIS – SÀI GÒN – PARIS
Hàng năm có một cuộc đua máy bay Paris – Sài Gòn khứ hồi, do quan Tổng thống treo giải thưởng. Năm nay cuộc ấy nhằm ngày 25 Octobre vừa rồi, khởi hành từ Paris lúc 6 giờ sáng. Các phi công Pháp danh tiếng đều có dự. Nghe đâu trong số dự thi có một phi công Anh.
ÔNG TRẦN VĂN THẠCH RA TRƯỚC TÒA TẠP TỤNG
Việc ông Trần Văn Thạch ra trước tòa tạp tụng bị hoãn, số trước đã có đăng. Ngày 21 Octobre vừa rồi, ông Thạch đã trở ra ngồi lại ghế bị cáo. Ông bị tòa kêu 5 quan tiền phạt và 10 đồng tụng phí.
BÁO “SÀI GÒN” BỊ ĐÌNH BẢN 8 NGÀY
Báo Sài Gòn do ông Bút Trà giám đốc đương xuất bản không hiểu vì sao hôm 22 Octobre bị buộc đóng cửa 8 ngày. Sài Gòn là tờ báo ôn hòa nhất trong Nam độ nầy, cho nên tin ấy đã làm cho ai cũng phải ngạc nhiên. Bạn đồng nghiệp đã ra lại hôm 29 Octobre.
LÍNH CẢNH SÁT LÀO LÀM REO
Vì một sự bất công, vừa rồi lính cảnh sát ở Vientianne làm reo và trả quần áo lại cho nhà nước. Nhờ lời khuyên bảo của quan Công sứ I. P. Parisot mới đến nhậm chức, họ đã trở ra làm việc như thường.
QUAN QUYỀN TOÀN QUYỀN GHÉ HUẾ
Nhân dịp vào Nam để sang dự lễ khánh thành hội chợ Cao Miên, quan quyền Toàn quyền Sylvestre hôm 26 Octobre vừa rồi có ghé Huế. Sau khi sang yết kiến đức Bảo Đại, chiều 27, ngài tiếp kiến các quan thượng thư và các ông hội đồng. Sáng 28 ngài đã đáp xe tốc hành vào Nam.
MỘT TIN ĐỒN
Gần đây người ta hay đồn rằng Hoàng thượng, Hoàng hậu và Thái tử sắp đáp tàu sang Pháp chơi. Nhưng theo một vài tờ báo có tin tức chắc chắn thì hiện nay các Ngài chưa hề nghĩ đến việc ấy.
HỘI CHỢ FAIFOO
Ngày 17 và 18 Octobre vừa rồi, tại Faifoo có mở cuộc hội chợ tại chùa Ngũ Bang. Lễ khai mạc có quan Công sứ và các quan tỉnh đến dự. Các cuộc vui như thi kẹo mứt, khiêu vũ, hát bội, v.v… được công chúng rất hoan nghinh. Ngoài ra có đá bóng, tranh cúp quần vợt, đua xe đạp và tranh cúp ping-pong. Hội chợ được kết quả mỹ mãn.
CHỈ DỤ SỬA ĐỔI TRONG NGẠCH THỪA PHÁI
Ngày 24-9-1936, Hoàng thượng có ký một đạo chỉ dụ sửa đổi lại ngạch quan lại ở Trung Kỳ như cách bổ các viên thừa phái và lệ thi thừa phái. Muốn dự thi, ít nhất phải 19 tuổi, nhiều nhất 30 tuổi, và phải gởi đầy đủ đơn từ về bộ Lại.
VỤ NGƯỜI TÂY ĐOAN BẮN CHẾT NGƯỜI LÝ TRƯỞNG Ở THANH HÓA
Vụ người tây Đoan bắn chết lý trưởng Trần Văn Hoằng làng Phong Cốc ở Thanh Hóa trong lúc y đi khám bắt đồ lậu, trước đây các báo đều có đăng tin. Ngày 13 Octobre vừa rồi, hai người hào mục tên là Nguyễn Văn Hược và Nguyễn Xuân Tập, bị bắt giải từ Thanh Hóa về đề lao Vinh, vì các nhà chức trách cho rằng họ đã xui giục người lý trưởng kia chống cự lại người Tây Đoan. Cũng nội ngày ấy, quan Dự thẩm tòa án hòa giải Vinh hạ lệnh bắt thêm 9 người nữa là Đỗ Văn Tục, Đỗ Văn Mục, Đỗ Văn Khoách, Nguyễn Văn Anh, Nguyễn Văn Bành, Nguyễn Văn Ngoạn, Nguyễn Xuân Liễu, Nguyễn Văn Phúc và Nguyễn Xuân Thùy. Vậy cọng cả thảy là 11 người bị bắt.
CHỢ PHIÊN Ở HÀ NỘI
Trong ba ngày 16, 17, 18 Octobre, thành phố Hà Nội tưng bừng vì những cuộc vui mở tại hội Septo Nautique bờ hồ Trúc Bạch, lấy tiền giúp đồng bào bị lụt. Nhờ tổ chức khéo, cuộc chợ phiên ấy được kết quả rất mỹ mãn.
VIỆN DÂN BIỂU BẮC KỲ HỌP HỘI ĐỒNG THƯỜNG NIÊN
Ngày 20 Octobre, Viện Dân biểu Bắc Kỳ đã nhóm phiên thường lệ năm 1936. Buổi khai mạc do quan Thống sứ Tholance chủ tọa. Cuộc tranh cử không có chi là kịch liệt. Ghế nghị trưởng chỉ một mình ông Phạm Huy Lục ra tranh, được 86 phiếu, ông Phạm tái cử. Chức phó nghị trưởng về ông Võ Đình Cung. Ban trị sự có các ông nầy: Lê Thành Ý, Vũ Đức Hinh, Lê Thăng, Nguyễn Văn Tứ, Vũ Đức Hiên.
VỤ 32 PHỐ HÀNG DA LẠI HOÃN
Vụ hội họp chi nhánh Đ.D.Đ.H. số 32 phố Hàng Da ra trước tòa án Vi cảnh phải hoãn đến 21 Octobre mới tuyên án, số trước có đăng. Chiều 21 các bị cáo trở lại tòa, nhưng tòa lại hoãn, 29 sẽ quyết định.
THỢ CƯA HÀ NỘI ĐÌNH CÔNG
Ngày 20 Octobre vừa rồi tất cả thợ cưa ở Hà Nội thình lình rủ nhau đình công, để xin chủ tăng lương. Được tin, sở Mật thám đã mở cuộc điều tra và bắt mấy người bị tình nghi đóng vai chủ động trong việc nầy.
BÁO “TÂN XÃ HỘI” BỊ ĐÓNG CỬA
Báo Tân xã hội do ông Vũ Đình Huỳnh chủ trương, mới ra được 2 số, nay có tin đã bị cấm rồi. Chưa biết nguyên nhân vì đâu. Bản báo xin có lời thành thực chia buồn cùng bạn đồng nghiệp.
TÙ TRONG LAO BAN-MÊ-THUỘT KÊU XIN
Việc tù trong lao Ban-mê-thuột nhịn ăn xảy ra vào ngày 24 Août, đã có đăng trong Sông Hương số 8. Nay tiếp được một tin gởi đến cậy đăng ở mục Thời sự như vầy: Sau khi tịch ký các đồ vật của tù như quần áo, khăn mặt, bót đánh răng, v.v…, viên đề lao còn làm nhiều việc khác nữa. Mười hai người tù đều đau bệnh bại, bị nhốt, đã được nhốt riêng và tha cùm hai năm nay, thì sau ngày ấy đều bị tống cả vào ngục tối chịu đủ thứ hình phạt, như là bắt ăn cơm lạt, cùm suốt ngày đêm, đánh đập. Vừa rồi viên đề lao lại ra lệnh đem hết thảy những đồ đã tịch ký từ trước, chất đống mà đốt. Nhân đó hết thảy tù nhân lại kêu ca nữa. Rồi thì một toán lính kéo tới đánh đập rất dữ. Vì những sự khốn khổ quá thể ấy, họ chịu không nổi, nên các tù nhân muốn xin ân cùng chánh phủ trước khi cho họ được hưởng ân xá, xin thi hành ngay lệ biệt đãi chánh trị phạm cho họ được nhờ.
PHONG TRÀO ĐÌNH CÔNG TRONG NAM
Báo Việt Nam đăng tin rằng tất cả các thợ cưa ở Tham Lương, chợ Cầu và Cầu Kiệu miệt Gia Định, vừa rồi đều đình công phản đối việc trả lương hạ. Cuộc đình công nầy có cả người Tàu dự nữa, vì trong đám thợ vẫn có một số rất đông thợ Trung Hoa. Nhà chức trách đương mở cuộc điều tra.
KẾT QUẢ CUỘC XỔ SỐ ĐÔNG PHÁP TẠI PHNOM-PENH NGÀY 23 OCTOBRE 1936:
Số 054.984 trúng 4.000 $;
8 số sau đây mỗi số trúng 1.000 $: 077.940 – 012.907 – 013.661 – 134.673 – 176.531 – 173.576 – 082.606 – 174.862.
80 số sau đây, mỗi số trúng 100 $:
095.923 – 182.670 – 048.767 – 151.652 – 124.206 – 011.418 – 005.765 – 095.467 – 021.730 – 183.500 – 180.930 – 077.218 – 160.446 – 048.642 – 073.416 – 149.098 – 020.660 – 100.418 – 066.781 – 011.319 – 116.941 – 069.164 – 118.295 – 040.427 – 093.053 – 102.113 – 075.391 – 166.238 – 188.238 – 166.130 – 017.114 – 185.539 – 199.078 – 132.003 – 067.487 – 061.859 – 110.919 – 148.030 – 080.754 – 056.074 – 058.598 – 058.515 – 057.041 – 154.388 – 161.218 – 193.364 – 036.663 – 190.800 – 094.661 – 057.895 – 038.552 – 035.105 – 005.561 – 141.286 – 125.309 – 018.255 – 128.807 – 084.809 – 130.676 – 006.526 – 002.820 – 132.669 – 133.541 – 101.101 – 082.262 – 019.371 – 199.074 – 109.505 – 101.089 – 167.235 – 017.376 – 103.764 – 096.847 – 195.158 – 135.324 – 066.530 – 066.737 – 186.407 – 199.893 – 114.879.
400 vé ở sau có 3 số 097 và 570 mỗi số trúng 50 $.
400 vé ở sau có 2 số 13 và số 80 mỗi số trúng 10 $.