Tức sự di chư đồng chí

Tức sự di chư đồng chí
của Nguyễn Hàm Ninh

Bài này có 3 bài, đây chỉ có bài thứ 3

I

II

III

Phiên âm Hán Việt

Dịch nghĩa

Tức sự di chư đồng chí
Viêm phong chưng xích nhật,
Trọc thủy bế Hoàng Hà^[1].
Cửu hạn ký thái thậm,
Tam nông kỳ như hà!
Vu ngu nghi nhữ vọng,
Dân bệnh cánh thùy ca^[2]?
Nhiếp lý quần công tại,
Thương lâm lượng phỉ tha^[3].

Thơ tức sự gửi các bạn
Gió quạt hơi nóng, mặt trời đỏ nung nấu,
Nước đục là sông Hoàng Hà bế tác,
Đại hạn đã quá lâu,
Nhà nông sẽ ra sao?
Đồng bóng ngu si không đủ trông cậy,
Dân khổ cực nào ai nhắc đến?
Điều hòa âm dương có các vị đại thần,
Người làm ra mưa rào nhà Thương đâu phải là kẻ khác.

Chú thích

▲ Trọc thủy: nước sông Hoàng Hà (Trung Quốc) luôn luôn bị đục.
▲ Theo nguyên chú của tác giả, câu này theo ý câu thơ của Bạch Cư Dị đời Đường: Duy ca sinh dân bệnh, nguyên đắc thiên tử tri, nghĩa là: Chỉ kể lể những nỗi khổ cực của dân, mong nhà vua biết rõ.
▲ Vua Cao Tông nhà Ân (Thương) được Phó Duyệt, một vị tướng giỏi, giúp việc trị nước. Cao Tông thường nói với ông ta: "Ví như đại hạn thì ta dùng ngươi làm trận mưa rào".

[1] ▲ Trọc thủy: nước sông Hoàng Hà (Trung Quốc) luôn luôn bị đục.

[2] ▲ Theo nguyên chú của tác giả, câu này theo ý câu thơ của Bạch Cư Dị đời Đường: Duy ca sinh dân bệnh, nguyên đắc thiên tử tri, nghĩa là: Chỉ kể lể những nỗi khổ cực của dân, mong nhà vua biết rõ.

[3] ▲ Vua Cao Tông nhà Ân (Thương) được Phó Duyệt, một vị tướng giỏi, giúp việc trị nước. Cao Tông thường nói với ông ta: "Ví như đại hạn thì ta dùng ngươi làm trận mưa rào".

[1]

[2]

[3]