Qua đèo Ngang (Bà Huyện Thanh Quan)
Xem tác phẩm có tựa đề tương tự tại Qua đèo Ngang.
Bước tới Đèo Ngang[1], bóng xế tà,
Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.
Lom khom dưới núi, tiều[2] vài chú,
Lác đác bên sông, chợ[3] mấy nhà.
Nhớ nước đau lòng con quốc quốc[4],
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia.[5]
Dừng chân đứng lại trời, non, nước,
Một mảnh tình riêng ta với ta.
Chú thích
- ▲ Đèo Ngang: thuộc dãy núi Hoành Sơn, một nhánh của dãy núi Trường Sơn, chạy thẳng ra biển, phân chia địa giới hai tỉnh Quảng Bình và Hà Tĩnh.
- ▲ Tiều: người chuyên nghề đốn củi.
- ▲ Có người nói "rợ mấy nhà" chứ không phải "chợ mấy nhà" vì ở Đèo Ngang heo hút, không phải là nơi đông dân cư. Nhưng cũng có ý kiến bác lại.
- ▲ Con quốc quốc (cũng viết là cuốc cuốc): chim đỗ quyên (chim cuốc). Theo truyền thuyết Trung Quốc, Thục Đế mất nước, hồn biến thành chim cuốc, kêu nhớ nước đến nhỏ máu ra mà chết
- ▲ Cái gia gia (cũng viết là da da): chim đa đa, còn gọi là gà gô.