Nét mực tình/23

by Dương Bá Trạc

Xem nhà Thờ Phát-Diệm nhớ ông Trần-Lục^[1]

Trong cơn sấm gió^[2] nổi anh hùng,
Nam, Pháp giao thời có một ông.
Chí lớn vẫy vùng chưa được thỏa,
Giang sơn để lại chút kỳ-công^[3].

---

1. ▲ Ông Trần Lục là một người có tài học khác thường, vốn theo đạo Thiên-chúa, học chữ La-tinh, chữ Pháp, chữ Hán đều giỏi cả; người rất thao lược, đương lúc người Pháp mới sang nước ta, việc giao thiệp hai bên đều phải nương cậy vào ông cả, nhưng xem ý ông cho sự nghiệp đó chưa được thỏa chí mình, về vãn-niên ông đứng làm tòa nhà thờ Phát-diệm, cách kiến trúc cực kỳ kiên cố, đồ sộ lộng lẫy mà tỏ ra cái đặc sắc một nhà thờ của người Nam.
2. ▲ Ví với thì buổi nhiễu nhương loạn lạc.
3. ▲ Những công việc kiến trúc lạ lùng, to lớn ít có.