Ký Nguyên Quân - 寄元君
của Hồ Quý Ly

Theo Đại Việt sử ký toàn thư, tháng 4 mùa hạ năm Kiến Tân thứ 2 (Kỷ Mão, 1399), Hồ Quý Ly bức vua Trần Thuận Tông xuất gia thờ Đạo giáo ở quán Ngọc Thanh (thôn Đạm Thuỷ, nay thuộc Đông Triều, Quảng Ninh) và mật sai nội tẩm Nguyễn Cẩn đi theo. Vua hỏi theo làm gì. Cẩn không nỡ trả lời, đưa bài thơ này của Quý Ly làm gửi cho vua. Cẩn đã dùng thuốc độc, vua không chết. Lại không cho vua ăn, vua vẫn không chết, bèn sai Phạm Khả Vĩnh đến thắt cổ nhà vua cho đến chết. Bài thơ làm với mục đích ấy.

Nguyên văn chữ Hán Phiên âm Hán Việt Dịch nghĩa

前有庸暗君,
昏德及靈德。
何不早安排,
徒使勞人力。

Tiền hữu dung ám quân,
Hôn Đức cập Linh Đức[1] .
Hà bất tảo an bài,
Đồ sử lao nhân lực.

Trước đây có những vua tầm thường, ngu tối,
Như Hôn Đức và Linh Đức.
Sao không sớm định số phận của mình đi,
Chỉ để làm thêm mệt sức kẻ khác.

   




Chú thích

  1. Hôn Đức tức Dương Nhật Lễ, Linh Đức tức Trần Phế Đế là hai vua bị phế và vị giết trước đó