Hỏi trăng 2
của Hồ Xuân Hương

Một trái trăng treo chín mõm mòm
Nẩy vầng quế đỏ[1] đỏ lòm lom!
Trong in chiếc bích[2] khuôn còn méo,
Ngoài khép đôi cung[3] cánh vẫn khòm.
Ghét mặt kẻ trần đua xói móc,
Ngứa gan thằng Cuội đứng lom khom.[4]
Hỡi người bẻ quế[5] rằng ai đó,
Đó có Hằng Nga[6] ghé mắt dòm.

   




Chú thích

  1. Quế đỏ: Huyền thoại nói trong mặt trăng có cây quế đỏ.
  2. Chiếc bích: Chiếc ngọc bích hình tròn dẹt, giữa có lỗ, người ta gọi mặt trăng là bích nguyệt.
  3. Người ta thường ví đường cong của mặt trăng như người tráng sĩ giương cánh cung.
  4. Ca dao: "Thằng Cuội ngồi gốc cây đa; Để trâu ăn lúa gọi cha ời ời..." ở đây vì tức tối nên thằng Cuội không ngồi mà đứng.
  5. Bẻ cành quế đỏ (đan quế) trên cung trăng, chỉ người thi đỗ tiến sĩ.
  6. Hằng Nga: Huyền thoại nói Hằng Nga vợ Hậu Nghệ ăn trộm thuốc tiên của chồng do bà Tây Vương mẫu cho, rồi một mình trốn lên ở cung trăng.