Hạ Tiều Ẩn Chu tiên sinh bái Quốc Tử tư nghiệp

Hạ Tiều Ẩn Chu tiên sinh bái Quốc Tử tư nghiệp - 賀樵隱朱先生拜國子司業
của Trần Nguyên Đán

Tiều Ẩn Chu tiên sinh: tức Chu Văn An. Bài này Trần Nguyên Đán làm để mừng Chu Văn An được bổ chức tư nghiệp ở Quốc Tử giám.

Nguyên văn chữ Hán Phiên âm Hán Việt Dịch nghĩa

學海迴瀾俗再醇,
上庠山斗得斯人。
窮經博史功夫大,
敬老崇儒政化新。
布襪芒鞋歸詠日,
青頭白髮浴沂春。
勳華只是垂裳治,
爭得巢由作內臣。

Học hải hồi lan tục tái thuần,
Thượng tường Sơn Đẩu đắc tư nhân.
Cùng kinh bác sử công phu đại,
Kính Lão sùng Nho chính hóa tân.
Bố miệt mang hài quy vĩnh nhật,
Thanh đầu bạch phát dục Nghi xuân.
Huân Hóa[1] chỉ thị thùy thường trị,
Tranh đắc Sào, Do[2] tác nội thần!

Xoay làn sóng biển học làm cho phong tục lại được thuần hậu,
Nhà trường đã được bậc đạo đức như Thái Sơn, Bắc Đẩu đến dạy,
Đọc hết kinh, xem rộng sử, công phu rất lớn,
Kính đạo Lão, sùng đạo Nho, chính sự và giáo hóa được đổi mới.
Ngày ông mang tất vải giày cỏ, vừa đi vừa hát mà về,
Người trẻ, người già cùng tắm trong mùa xuân sông Nghi.
Các vua Phóng Huân và Trọng Hóa chỉ ngồi rủ xiêm trị nước,
Bởi có được ông Sào, ông Do làm bề tôi trong triều!

   




Chú thích

  1. Huân: tức Phóng Huân (là vua Nghiêu). Hóa: tức Trọng Hóa (là vua Thuấn)
  2. Sào, Do: tức Sào Phủ, Hứa Do, hai ẩn sĩ đời Nghiêu