Chuyện giải buồn/56
56. — cù dục.
Có một người nuôi chim bát ca dạy đủ tiếng nói, đi đâu cũng không rời con chim. Một bữa qua đất Phong-châu, đem chim theo, lở đàng thiếu tiền ăn, người ấy lấy làm lo buồn, con chim vùng nói rằng: sao không bán tôi đi, bán tôi được thì chẳng lo chi tiền ăn. Người nuôi chim nói rằng: tao không nở bán mầy. Con chim nói không can chi, chủ lấy tiền rồi phải đi cho chóng, qua bên phía tây khỏi thành hai mươi dặm, tới chỗ cây cao thì đợi tôi. Người nuôi chim nghe đặng đem chim vào thành và đi và nói chuyện, ai nấy đều theo mà coi. Xảy có người trong nội thấy sự lạ chạy về tâu vua, vua liền cho đòi chủ chim hỏi mà mua, chủ chim thưa rằng: kẻ tiểu nhơn nuôi chim mến tay mến chơn, đi ở không lìa nhau, dầu túng cũng không đành bán. Vua hỏi chim muốn ở lại hay là muốn đi theo chủ? Con chim thưa rằng: muốn ở lại. Vua mầng; con chim lại nói trả chừng mười đồng mà thôi, chớ trả chi cho nhiều. Vua lại càng mầng hơn, hối cấp đủ mười đồng; chủ chim làm bộ giận dữ, lấy tiền quày quả ra đi. Vua nói chuyện chơi, con chim trình thưa bặc thiệp, vua dạy đem thịt cho nó ăn. Chim ăn rồi liền đòi đi tắm. Vua dạy lấy chậu vàng múc nước, mở cữa lồng cho nó ra tắm. Chim tắm rồi bay lên mái nhà đứng rỉa lông, nói chuyện với vua dẳng dỏi. Ráo lông rồi nó sè cánh ra nhảy nhót, nói tôi đi nhẽ. Chưa kịp ngó, nó đà bay mất, vua cùng nội thị ngữa mặt than tiếc, hối đi kiếm chủ chim thì cũng không thấy. Sau có người qua Tần, thấy người ấy bồng con chim dạo chơi tại đất Tây-an.