Đài gương truyện của Tản Đà
1. — Bà Thái-Nhâm nhà Chu
ĐÀI-GƯƠNG TRUYỆN


ĐẠO LÀM MẸ

任太之周

1. — BÀ THÁI-NHÂM NHÀ CHU

Bà Thái-Nhâm, con gái họ Chí-Nhâm, vợ ông Vương-Quí, mà là mẹ vua Văn-vương nhà Chu.

Bà Thái-Nhâm, tính người trang-trọng thành-thực; khi đã lấy về ông Vương-Quí, chỉ chăm bề đức nghĩa. Đến khi có thai vua Văn-vương, ngồi, nằm, đi, đứng, đều tất chính-đính không có nghiêng vẹo mình; miệng không ăn thức nhảm-nhí, mình không mặc áo sặc-sỡ, mắt không nhìn những cái hư, tai không nghe những tiếng dâm; lại những lúc đêm thanh, sai người đem các nghĩa lý hay ở trong sách đọc cho nghe, để cho tiếng vào tai mình mà cảm xuống vào đến bọc thai. Quả-nhiên đẻ ra vua Văn, rất là minh thánh.

Vua Văn sau lại lấy được vợ hiền là bà Thái-Tự, đẻ ra vua Võ. Đến đời vua Võ, thay nhà Thương làm vua Thiên-tử, đặt quốc-hiệu là nhà Chu, truyền ngôi cho con cháu, tám trăm năm.

Người quân-tử có khen bà Thái-Nhâm là “dạy con từ trong thai.”

Kẻ dịch có nhời thơ rằng:

Thay đổi Thương, Chu, một cuộc đời,
Công cao sức cả biết bao người.
Ai hay cơ-nghiệp tám trăm đó!
Gây dựng từ trong một bọc thai.