Wikisource

Wikisource:Kiểm soát chỉ mục

Kiểm soát chỉ mục
Trang này mô tả khái niệm kiểm soát chỉ mục và cách dùng nó tại Wikisource để liên kết các tác phẩm và tác giả đến các tài nguyên bên ngoài theo cách thức nhất quán và ít sai sót.

Kiểm soát chỉ mục là công việc tạo mới và bảo quản các chỉ mục cho tài liệu tham khảo trong một hồ sơ danh mục, và đặc biệt hữu ích khi cần gán mã số định danh cho người, công việc hoặc vật thể. Trong Wikisource, nó có nghĩa là bảo quản các liên kết đến các tập hồ sơ danh mục đã được chuẩn hóa bên ngoài Wikisource.

Cách dùng kiểm soát chỉ mục ở Wikisource

sửa

Bản mẫu {{kiểm soát chỉ mục}} sẽ được gắn tại các trang tác gia và sách để thu thập dữ liệu chỉ mục từ các nguồn phù hợp. Bản mẫu này sẽ truy cập vào Wikidata thông qua mô-đun authority control.

Bản mẫu nên được đặt ở cuối trang.

Danh sách các danh mục

sửa

Dưới đây là danh sách các bộ kiểm soát chỉ mục có thể dùng tại Wikisource, cùng với ví dụ về định danh và liên kết đến các cơ sở dữ liệu tương ứng. Mỗi tên không gian khác sau sẽ có các bộ kiểm soát chỉ mục khác nhau.

Kiểm soát chỉ mục cho tác gia

sửa

Phần lớn các kiểm soát chỉ mục dùng cho không gian tên tác gia.

Tên danh mục Wikidata Tham số Ví dụ Ghi chú
Virtual International Authority File P214 VIAF 75121530 VIAF kết hợp dữ liệu chỉ mục từ khoảng 20 hồ sơ và thư viện chỉ mục trên khắp thế giới. Đây là điểm bắt đầu rất tốt khi tìm hiểu về tác giả.

Vì VIAF là bộ tổng hợp các chỉ mục, nó rất dễ bị tình trạng một nhân vật có nhiều hồ sơ khác nhau từ các nguồn khác nhau. Trong trường hợp đó, hãy dùng hồ sơ có LCCN và báo vấn đề này cho VIAF.

Library of Congress Control Number P244 LCCN n/79/022889 Dữ liệu chỉ mục về người của Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ có số kiểm soát theo dạng một chữ, rồi đến 2 hoặc 4 số biểu thị năm rồi đến 6 số biểu thị số thứ tự. Định dạng thứ hai là định dạng dùng trong các bản mẫu Wikisource, vì các thành phần được phối hợp khác nhau tùy vào mục đích sử dụng. Số sẽ được tách thành từng phần bằng dấu "/" và số 0 đứng đầu sẽ bị bỏ đi:
  • "n79063767" → "n/79/637675"
  • "n79022889" → "n/79/228895"
  • "no2010136878" → "no/2010/136878"
Định danh tên chuẩn quốc tế P213 ISNI 0000 0001 2126 5882 Do Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) phát triển.
Open Researcher and Contributor ID P496 ORCID 0000-0002-9126-6845 Tên định danh cho những người sáng tạo nội dung (gồm các tác giả khoa học và học thuật, và những người khác).
Hồ sơ chuẩn chung P227 GND 118529579 Cơ sở dữ liệu của Đức, Áo và Thụy Sĩ.
LIBRIS P906 SELIBR 184709 Cơ sở dữ liệu của Thụy Điển. Các hồ sơ được gắn nhãn "Người" là các kiểm soát chỉ mục đúng dành cho tác giả; các hồ sơ gắn nhãn "Tên" không phân biệt được những người có trùng tên.
Système universitaire de documentation P269 SUDOC 026842718 Cơ sở dữ liệu của Pháp.
Bibliothèque Nationale de France P268 BNF cb119016075 Cơ sở dữ liệu của Thư viện Quốc gia Pháp.
Biografisch Portaal P651 BPN 59069719 Cơ sở dữ liệu của Hà Lan.
ResearcherID P1053 RID I-6013-2012 Hệ thống định danh dành cho tác giả khoa học.
BIBSYS P1015 BIBSYS x90060933 Cơ sở dữ liệu của Na Uy.
Danh sách Liên minh Tên Nghệ sĩ P245 ULAN 500240971 Dữ liệu kiểm soát từ Quỹ J. Paul Getty.
Từ điển lịch sử Thụy Sĩ P902 HDS 3554 Cơ sở dữ liệu của Thụy Sĩ.
Lexicon Istoric Retic P886 LIR 300 Cơ sở dữ liệu của Thụy Sĩ. Biến thể của Từ điển lịch sử Thụy Sĩ.
MusicBrainz P434 MBA 78b3e75a-e409-4018-92f8-2ad8b9afede9
Thư viện Quốc gia Úc P409 NLA 36582360 Cơ sở dữ liệu của Úc.
Thư viện Quốc hội Nhật Bản P349 NDL 00453065 Cơ sở dữ liệu của Nhật.
Thư viện Trung tâm Quốc gia P1048 NCL 1084237 Cơ sở dữ liệu của Đài Loan.
Thư viện Quốc gia Cộng hòa Séc P691 NKC jn19981001510 Cơ sở dữ liệu của Séc.
Thư viện Học thuật và Hệ thống Thông tin Trung Quốc P270 CALIS n2004257484 Cơ sở dữ liệu của Trung Quốc.
CiNii P271 CiNii DA01901178 Cơ sở dữ liệu của Nhật dành cho các tác giả học thuật do Viện Công nghệ Thông tin Quốc gia quản lý.
Viện Thư viện Trung ương về Danh mục Thư viện Ý và Thông tin thư mục P396 SBN IT\ICCU\CFIV\008732 Cơ sở dữ liệu của Ý.
Cơ sở dữ liệu Tiểu sử Trung Quốc P497 CBDB 0015887 Cơ sở dữ liệu của Trung Quốc.
Léonore P640 Leonore LH/2064/18 Cơ sở dữ liệu gồm những người nhận Bắc đẩu bội tinh của Pháp.
Digital Library for Dutch Literature P723 DBNL orwe001 Cơ sở dữ liệu của Hà Lan.
Thư viện Nhà nước Nga P947 RSL 000083167 Cơ sở dữ liệu của Nga.
Biblioteca Nacional de Portugal P1005 PTBNP 75714 Cơ sở dữ liệu của Bồ Đào Nha.
Nationale Thesaurus Auteursnamen P1006 NTA 06825878X Cơ sở dữ liệu của Hà Lan.
Bibliotheca Apostolica Vaticana P1017 BAV ADV12232726 Thư viện Vatican.
National Library of Israel P949 NLI 000038104 Cơ sở dữ liệu Israel.
Thư viện Quốc gia Trung Quốc P1213 NLC 000167505 Cơ sở dữ liệu của Trung Quốc.
Narodowy Uniwersalny Katalog Centralny P1207 NUKAT n93129655 Cơ sở dữ liệu của Ba Lan.
International Plant Names Index P428 Botanist E.Britton Tên viết tắt tác giả sinh học được chuẩn hóa
National Archives and Records Administration P1222 NARAid 1261102 Định danh cho người.

Ghi chú: Cục này không còn hỗ trợ Danh mục Nghiên cứu Lưu trữ. Nó hiện chỉ lưu trữ các liên kết cũ.

Internet Broadway Database P1220 IBDB 87740 Cơ sở dữ liệu sân khấu Mỹ.
Internet Speculative Fiction Database P1233 ISFDB 5 Cơ sở dữ liệu tác giả tiểu thuyết (gồm tiểu thuyết khoa học, viễn tưởng, kinh dị, v.v.).
Find a Grave P535 Grave 1024 Cơ sở dữ liệu vị trí và thông tin mộ phần.
Dự án Phả hệ Toán học P549 MGP 60985 Cơ sở dữ liệu các nhà toán học và khoa học máy tính
Viện Lịch sử Nghệ thuật Hà Lan P650 RKD 23481 Cơ sở dữ liệu của Hà Lan.
Biblioteca Nacional de España P950 BNE XX1720461 Cơ sở dữ liệu của Tây Ban Nha
Thư viện Quốc gia Romania P1003 NLR 000074735 Cơ sở dữ liệu của Romania.
Hạ viện Pháp P1045 Sycomore Cơ sở dữ liệu thành viên Hạ viện Pháp.
Catholic Hierarchy P1047 CH bertj Cơ sở dữ liệu các giám mục Công giáo.
Danh mục Tiểu sử Quốc hội Hoa Kỳ P1157 USCongress Cơ sở dữ liệu của tất cả thành viên quá khứ và hiện tại của Quốc hội Hoa Kỳ và Quốc hội Lục địa.
Theaterlexikon der Schweiz TLS Bách khoa toàn thư sân khấu Thụy Sĩ.
SIKART P781 SIKART Bách khoa toàn thư nghệ thuật nhìn của Thụy Sĩ và Liechtenstein.
KulturNav P1248 KULTURNAV Cơ sở dữ liệu của Na Uy.
Litterra P6130 Littera 11 Cơ sở dữ liệu của Galician-Bồ Đào Nha.

Kiểm soát chỉ mục cho tác phẩm

sửa
Tên danh mục Wikidata Tham số Ví dụ Ghi chú
Library of Congress Control Number P1144 LCCNbook 67007868 Cơ sở dữ liệu của Mỹ.
Online Computer Library Center P243 OCLC 653572 Bản mẫu củng tạo ra một liên kết y hệt dành cho WorldCat ở cuối danh sách.
ISBN P212 ISBN ISBN 978-3-16-148410-0 Dùng công cụ tìm kiếm Wikimedia tại Đặc biệt:Nguồn sách. Mô-đun hiện tại chỉ truy cập ISBN 13 chữ số và bỏ qua thuộc tính 10 chữ số.
Thư viện Quốc hội Nhật Bản P1054 NDLbook Cơ sở dữ liệu của Nhật Bản.
ISSN P236 ISSN 0028-0836 Định danh đơn nhất cho xuất bản nhiều kỳ. Liên kết đến trang WorldCat.
DOI P236 DOI Liên kết đến trang WorldCat.
Excellence in Research for Australia P1058 ERA Thư mục tạp chí Úc.
International Standard Music Number P1208 ISMN Mã định danh cho nhạc in.
Open Library P648 OL OL24401731M Cơ sở dữ liệu của Internet Archive.
Internet Archive P724 ARCHIVE greggshorthandfu00greg
Google Books P675 Google
Europeana P727 Europeana
LibraryThing P1085 LT 111764 Mạng xã hội dựa trên sách. Các bản sách sẽ nằm trong thư mục con của URL sách (ví dụ 111764/81952229). Tác giả không được hỗ trợ theo thuộc tính này trên Wikidata.
Système universitaire de documentation P1025 SUDOCbook Cơ sở dữ liệu của Pháp.
Zeitschriftendatenbank P1042 ZDB Cơ sở dữ liệu tạp chí của Đức.
Mạng thư viện Đức Tây-Nam P1044 SWB Cơ sở dữ liệu của Đức.
United States National Library of Medicine P1055 NLM Cơ sở dữ liệu của Mỹ gồm các tạp chí về y dược.
SELIBR P1182 SELIBRbook Cơ sở dữ liệu của Thụy Điển.
Internet Speculative Fiction Database P1235 ISFDBser Tập hoặc tạp chí tiểu thuyết.
Internet Speculative Fiction Database P1234 ISFDBcon Nội dung xuất bản tiểu thuyết
National Digital Library of India P2185 DLI

Kiểm soát chỉ mục theo chủ đề

sửa
Tên danh mục Wikidata Tham số Ví dụ Ghi chú
Dewey Decimal Classification P1036 Dewey Phân loại trong hệ thống Thập phân Dewey.
National Archives and Records Administration P1223 NARAorg 1164181 Mã định danh cho tổ chức.
National Archives and Records Administration P1224 NARAgeo 4177390 Mã định danh cho vị trí địa lý
National Archives and Records Administration P1225 NARAsub 4508288 Mã định danh cho chủ đề.
National Archives and Records Administration P1226 NARAtype 4172800 Mã định danh cho một loại hồ sơ cụ thể.
Internet Speculative Fiction Database P1239 ISFDBpub Nhà xuất bản tiểu thuyết.
Lista de Encabezamientos de materia para las Bibliotecas Públicas P920 LEMBP Danh sách các Đầu chủ đề dành cho Thư viện công cộng; dữ liệu của Tây Ban Nha.

Kiểm soát chỉ mục chung

sửa
Tên danh mục Wikidata Tham số Ví dụ Ghi chú
WorldCat n/a WORLDCAT WorldCat do OCLC vận hành và có thể liên kết bằng nhiều cách, ví dụ bằng ISSN, OCLC, LCCN. Dùng tham số WORLDCAT sẽ ghi đè lên liên kết tạo tự động. Luôn xuất hiện ở cuối danh sách kiểm soát chỉ mục.
Freebase P646 Freebase /m/02mjmr Cơ sở dữ liệu tri thức.
Internet Movie Database P345 IMDB nm0831290 Chủ yếu dùng cho nhà biên kịch và các tác giả khác, nó cũng hữu ích cho phim trên Wikisource.

Tìm mã số kiểm soát chỉ mục

sửa

Số định danh của kiểm soát chỉ mục có thể tìm thấy ở trang web tương ứng với thông tin kiểm soát chỉ mục. Ví dụ, tìm trong tập hồ sơ Thư viện Quốc hội là cách tốt để tìm LCCN đúng. Một số nguồn cung cấp liên kết đến các bộ kiểm soát chỉ mục khác nhưng nhiều nguồn không có.

Có hai nguồn chính để tìm nhiều hơn một chỉ số kiểm soát chỉ mục:

Trong số này, VIAF, là bộ chỉ mục tổng hợp, sẽ liệt kê phần lớn mã số vào một chỗ. WorldCat thường cung cấp, cho tác giả, số LCCN và VIAF và, cho tác phẩm, số LCCN và OCLC.

Đối với các tác phẩm lấy nguồn từ Internet Archive, một số bộ kiểm soát chỉ mục có thể được tìm thấy trên website liên kết, Open Library.

Kiểm soát chỉ mục cũng được dùng ở một số dự án anh em của Wikisource như Wikipedia và Wikimedia Commons. Có thể thêm thông tin kiểm soát chỉ mục đã có ở các dự án đó. Chúng có thể được sao chép vào trang Wikisource mà không cần thay đổi thêm.

Dữ liệu VIAF

sửa

Liên kết kiểm soát chỉ mục có thể được thêm vào Wikisource, sẽ ghi đè thông tin có sẵn trên Wikidata, nhưng cách tốt nhất là giữ toàn bộ dữ liệu ở Wikidata nơi nó được các dự án khác sử dụng.

Ngoại lệ duy nhất là liên kết VIAF.

Liên kết VIAF trên Wikisource cho thấy dữ liệu đã được kiểm tra và xác nhận bởi con người tại dự án này. Dùng {{kiểm soát chỉ mục}} mà không có liên kết VIAF tức là muốn cho biết dữ liệu chưa được xác nhận tại dự án này.

Các thể loại theo dõi sau sẽ cho thấy hiện trạng các liên kết VIAF tại dự án này.

Lấy từ “https://vi.wikisource.org/w/index.php?title=Wikisource:Kiểm_soát_chỉ_mục&oldid=141961”